فصل دوازدهم : زیارت های مخصوص
12 / 1ثواب زیارت امام علیه السلام در روز عاشورا
المزار ، مفید به نقل از جابر جُعْفی ، از امام صادق علیه السلام : هر کس شب عاشورا ، نزد قبر حسین علیه السلام بماند ، روز قیامت ، خدا را دیدار می کند ، در حالی که به خونش آغشته است و گویی که در روزگار امام علیه السلام با او شهید شده است .
المزار ، مفید به نقل از جابر جُعْفی ، از امام صادق علیه السلام : هر کس روز عاشورا ، قبر حسین علیه السلام را زیارت کند و شب را نزد او سپری کند ، مانند کسی است که پیشِ روی او شهید شده است .
کامل الزیارات به نقل از محمّد بن جمهور عَمّی ، از کسی که از او یاد کرده است ، از یکی از اهل بیت علیهم السلام : هر کس قبر حسین علیه السلام را روز عاشورا زیارت کند ، مانند کسی است که پیشِ روی او در خون خویش غلتیده است .
عوالی اللآلی عن الصادق علیه السلام :مَن زارَهُ [ یَعنِی الحُسَینَ علیه السلام ]یَومَ عاشوراءَ حَتّی یَظَلَّ عِندَهُ باکِیا حَزینا ، کانَ کَمَنِ استُشهِدَ بَینَ یَدَیهِ ، حَتّی یُشارِکَهُم فی مَنازِلِهِم فِی الجَنَّهِ . (1)
تهذیب الأحکام عن حریز عن أبی عبد اللّه [الصادق] علیه السلام :مَن زارَ الحُسَینَ علیه السلام یَومَ عاشوراءَ ، وَجَبَت لَهُ الجَنَّهُ . (2)
12 / 2زِیارَهُ عاشوراءَ بِرِوایَهِ کامِلِ الزِّیاراتِ عَن عَلقَمَهَکامل الزیارات عن علقمه بن محمّد الحضرمی :قُلتُ لِأَبی جَعفَرٍ علیه السلام : عَلِّمنی دُعاءً أدعو بِهِ فی ذلِکَ الیَومِ إذا أنَا زُرتُهُ مِن قَریبٍ ، ودُعاءً أدعو بِهِ إذا لَم أزُرهُ مِن قَریبٍ وأومَأتُ إلَیهِ مِن بُعدِ البِلادِ ومِن داری . قالَ : فَقالَ : یا عَلقَمَهُ ، إذا أنتَ صَلَّیتَ رَکعَتَینِ بَعدَ أن تومِیَ إلَیهِ بِالسَّلامِ ، وقُلتَ عِندَ الإِیماءِ إلَیهِ وبَعدَ الرَّکعَتَینِ هذَا القَولَ ؛ فَإِنَّکَ إذا قُلتَ ذلِکَ فَقَد دَعَوتَ بِما یَدعو بِهِ مَن زارَهُ مِنَ المَلائِکَهِ ، وکَتَبَ اللّهُ لَکَ بِها ألفَ ألفِ حَسَنَهٍ ، ومَحی عَنکَ ألفَ ألفِ سَیِّئَهٍ ، ورَفَعَ لَکَ مِئَهَ ألفِ ألفِ دَرَجَهٍ ، وکُنتَ کَمَنِ استُشهِدَ مَعَ الحُسَینِ بنِ عَلِیٍّ علیه السلام حَتّی تُشارِکَهُم فی دَرَجاتِهِم ، ولا تُعرَفُ إلّا فِی الشُّهَداءِ الَّذینَ استُشهِدوا مَعَهُ ، وکُتِبَ لَکَ ثَوابُ [زِیارَهِ] کُلِّ نَبِیٍّ ورَسولٍ ، وزِیارَهِ مَن زارَ الحُسَینَ بنَ عَلِیٍّ علیه السلام مُنذُ یَومَ قُتِلَ . تَقولُ : السَّلامُ عَلَیکَ یا أبا عَبدِ اللّهِ ، السَّلامُ عَلَیکَ یَابنَ رَسولِ اللّهِ ، السَّلامُ عَلَیکَ یا خِیَرَهَ اللّهِ وَابنَ خِیَرَتِهِ ، السَّلامُ عَلَیکَ یَابنَ أمیرِ المُؤمِنینَ وَابنَ سَیِّدِ الوَصِیّینَ ، السَّلامُ عَلَیکَ یَابنَ فاطِمَهَ سَیِّدَهِ نِساءِ العالَمینَ ، السَّلامُ عَلَیکَ یا ثارَ اللّهِ وَابنَ ثارِهِ وَالوِترَ المَوتورَ . السَّلامُ عَلَیکَ وعَلَی الأَرواحِ الَّتی حَلَّت بِفِنائِکَ ، وأناخَت بِرَحلِکَ ، عَلَیکُم مِنّی جَمیعا سَلامُ اللّهِ أبَدا ما بَقیتُ وبَقِیَ اللَّیلُ وَالنَّهارُ . یا أبا عَبدِ اللّهِ ، لَقَد عَظُمَتِ المُصیبَهُ بِکَ عَلَینا وعَلی جَمیعِ أهلِ السَّماواتِ ، فَلَعَنَ اللّهُ اُمَّهً أسَّسَت أساسَ الظُّلمِ وَالجَورِ عَلَیکُم أهلَ البَیتِ ، ولَعَنَ اللّهُ اُمَّهً دَفَعَتکُم عَن مَقامِکُم وأزالَتکُم عَن مَراتِبِکُمُ الَّتی رَتَّبَکُمُ اللّهُ فیها ، ولَعَنَ اللّهُ اُمَّهً قَتَلَتکُم ، ولَعَنَ اللّهُ المُمَهِّدینَ لَهُم بِالتَّمکینِ مِن قِتالِکُم . یا أبا عَبدِ اللّهِ ، إنّی سِلمٌ لِمَن سالَمَکُم ، وحَربٌ لِمَن حارَبَکُم إلی یَومِ القِیامَهِ ، فَلَعَنَ اللّهُ آلَ زِیادٍ وآلَ مَروانَ ، ولَعَنَ اللّهُ بَنی اُمَیَّهَ قاطِبَهً ، ولَعَنَ اللّهُ ابنَ مَرجانَهَ ، ولَعَنَ اللّهُ عُمَرَ بنَ سَعدٍ ، ولَعَنَ اللّهُ شِمرا ، ولَعَنَ اللّهُ اُمَّهً أسرَجَت وألجَمَت وتَهَیَّأَت لِقِتالِکَ . یا أبا عَبدِ اللّهِ ، بِأَبی أنتَ واُمّی ، لَقَد عَظُمَ مُصابی بِکَ ، فَأَسأَلُ اللّهَ الَّذی أکرَمَ مَقامَکَ أن یُکرِمَنی بِکَ ، ویَرزُقَنی طَلَبَ ثارِکَ مَعَ إمامٍ مَنصورٍ مِن آلِ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللّهُ عَلَیهِ وآلِهِ . اللّهُمَّ اجعَلنی وَجیها عِندَکَ بِالحُسَینِ فِی الدُّنیا وَالآخِرَهِ . یا سَیِّدی یا أبا عَبدِ اللّهِ إنّی أتَقَرَّبُ إلَی اللّهِ وإلی رَسولِهِ وإلی أمیرِ المُؤمِنینَ وإلی فاطِمَهَ وإلَی الحَسَنِ وإلَیکَ صَلَّی اللّهُ عَلَیکَ وعَلَیهِم بِمُوالاتِکَ وَالبَراءَهِ مِن أعدائِکَ ومِمَّن قاتَلَکَ ونَصَبَ لَکَ الحَربَ ومِن جَمیعِ أعدائِکُم ، وبِالبَراءَهِ مِمَّن أسَّسَ الجَورَ وبَنی عَلَیهِ بُنیانَهُ ، وأجری ظُلمَهُ وجَورَهُ عَلَیکُم وعَلی أشیاعِکُم ، بَرِئتُ إلَی اللّهِ وإلَیکُم مِنهُم ، وأتَقَرَّبُ إلَی اللّهِ ثُمَّ إلَیکُم بِمُوالاتِکُم ومُوالاهِ وَلِیِّکُم ، وَالبَراءَهِ مِن أعدائِکُم ومِنَ النّاصِبینَ لَکُمُ الحَربَ ، وَالبَراءَهِ مِن أشیاعِهِم وأتباعِهِم ، إنّی سِلمٌ لِمَن سالَمَکُم وحَربٌ لِمَن حارَبَکُم ، وَلِیٌّ (3) لِمَن والاکُم وعَدُوٌّ لِمَن عاداکُم . فَأَسأَلُ اللّهَ الَّذی أکرَمَنی بِمَعرِفَتِکُم ومَعرِفَهِ أولِیائِکُم ورَزَقَنِی البَراءَهَ مِن أعدائِکُم ، أن یَجعَلَنی مَعَکُم فِی الدُّنیا وَالآخِرَهِ ، وأن یُثَبِّتَ لی عِندَکُم قَدَمَ صِدقٍ فِی الدُّنیا وَالآخِرَهِ ، وأسأَلُهُ أن یُبَلِّغَنِی المَقامَ المَحمودَ لَکُم عِندَ اللّهِ ، وأن یَرزُقَنی طَلَبَ ثَأرِکُم مَعَ إمامٍ مَهدِیٍّ ناطِقٍ لَکُم ، وأسأَلُ اللّهَ بِحَقِّکُم وبِالشَّأنِ الَّذی لَکُم عِندَهُ أن یُعطِیَنی بِمُصابی بِکُم أفضَلَ ما أعطی مُصابا بِمُصیبَتِهِ ، أقولُ : إنّا للّهِِ وإنّا إلَیهِ راجِعونَ ، یا لَها مِن مُصیبَهٍ ما أعظَمَها وأعظَمَ رَزِیَّتَها فِی الإِسلامِ وفی جَمیعِ السَّماواتِ وَالأَرَضینَ . اللّهُمَّ اجعَلنی فی مَقامی هذا مِمَّن تَنالُهُ مِنکَ صَلَواتٌ ورَحمَهٌ ومَغفِرَهٌ ، اللّهُمَّ اجعَل مَحیایَ مَحیا مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، ومَماتی مَماتَ مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ . اللّهُمَّ إنَّ هذا یَومٌ تَنَزَّلَت فیهِ اللَّعنَهُ عَلی آلِ زِیادٍ وآلِ اُمَیَّهَ وَابنِ آکِلَهِ الأَکبادِ ، اللَّعینِ ابنِ اللَّعینِ عَلی لِسانِ نَبِیِّکَ فی کُلِّ مَوطِنٍ ومَوقِفٍ وَقَفَ فیهِ نَبِیُّکَ صَلَّی اللّهُ عَلَیهِ وآلِهِ . اللّهُمَّ العن أبا سُفیانَ ومُعاوِیَهَ ، وعَلی یَزیدَ بنِ مُعاوِیَهَ اللَّعنَهُ أبَدَ الآبِدینَ ، اللّهُمَّ فَضَاعفِ عَلَیهِمُ اللَّعنَهَ أبَدا لِقَتلِهِمُ الحُسَینَ عَلَیهِ السَّلامُ . اللّهُمَّ إنّی أتَقَرَّبُ إلَیکَ فی هذَا الیَومِ وفی مَوقِفی هذا وأیّامِ حَیاتی ، بِالبَراءَهِ مِنهُم وَاللَّعنَهِ عَلَیهِم وبِالمُوالاهِ لِنَبِیِّکَ وأهلِ بَیتِ نَبِیِّکَ صَلَّی اللّهُ عَلَیهِ وعَلَیهِم أجمَعینَ . ثُمَّ تَقولُ مِئَهَ مَرَّهً : اللّهُمَّ العَن أوَّلَ ظالِمٍ ظَلَمَ حَقَّ مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وآخِرَ تابِعٍ لَهُ عَلی ذلِکَ ، اللّهُمَّ العَنِ العِصابَهَ الَّتی حارَبَتِ الحُسَینَ وشایَعَت وتابَعَت أعداءَهُ عَلی قَتلِهِ وقَتلِ أنصارِهِ ، اللّهُمَّ العَنهُم جَمیعا . ثُمَّ تَقولُ مِئَهَ مَرَّهٍ : السَّلامُ عَلَیکَ یا أبا عَبدِ اللّهِ وعَلَی الأَرواحِ الَّتی حَلَّت بِفِنائِکَ وأناخَت بِرَحلِکَ ، عَلَیکُم مِنّی سَلامُ اللّهِ أبَدا ما بَقیتُ وبَقِیَ اللَّیلُ وَالنَّهارُ ، ولا جَعَلَهُ اللّهُ آخِرَ العَهدِ مِن زِیارَتِکُم ، السَّلامُ عَلَی الحُسَینِ وعَلی عَلِیِّ بنِ الحُسَینِ وعَلی أصحابِ الحُسَینِ صَلَواتُ اللّهِ عَلَیهِم أجمَعینَ . ثُمَّ تَقولُ مِئَهَ مَرَّهٍ : اللّهُمَّ خُصَّ أنتَ أوَّلَ ظالِمٍ ظَلَمَ آلَ نَبِیِّکَ بِاللَّعنِ ، ثُمَّ العَن أعداءَ آلِ مُحَمَّدٍ مِنَ الأَوَّلینَ وَالآخِرینَ ، اللّهُمَّ العَن یَزیدَ وأباهُ ، وَالعَن عُبَیدِ اللّهِ بنَ زِیادٍ ، وآلَ مَروانَ ، وبَنی اُمَیَّهَ قاطِبَهً إلی یَومِ القِیامَهِ . ثُمَّ تَسجُدُ سَجدَهً تَقولُ فیها : اللّهُمَّ لَکَ الحَمدُ حَمدَ الشّاکِرینَ عَلی مُصابِهِم ، الحَمدُ للّهِِ عَلی عَظیمِ رَزِیَّتی فیهِم ، اللّهُمَّ ارزُقنی شَفاعَهَ الحُسَینِ یَومَ الوُرودِ ، وثَبِّت لی قَدَمَ صِدقٍ عِندَکَ مَعَ الحُسَینِ وأصحابِ الحُسَینِ ، الَّذینَ بَذَلوا مُهَجَهُم دونَ الحُسَینِ عَلَیهِ السَّلامُ . قالَ عَلقَمَهُ : قالَ أبو جَعفَرٍ الباقِرُ علیه السلام : إنِ استَطَعتَ أن تَزورَهُ فی کُلِّ یَومٍ بِهذِهِ الزِّیارَهِ مِن دَهرِکَ (4) فَافعَل ، فَلَکَ ثَوابُ جَمیعِ ذلِکَ إن شاءَ اللّهُ تَعالی . (5)
1- .عوالی اللآلی : ج 4 ص 82 ح 90 .
2- .تهذیب الأحکام : ج 6 ص 51 ح 121 ، المزار للمفید : ص 52 ح 3 ، کامل الزیارات : ص 324 ح 550 ، المزار الکبیر : ص 352 ح 4 ، مصباح المتهجّد : ص 772 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 104 ح 8 .
3- .فی بحار الأنوار «موالٍ» بدل «ولیٌّ» .
4- .کذا فی المصدر ، والظاهر أنّ الصواب : «من دارک» کما سیأتی فی الروایه الآتیه .
5- .کامل الزیارات : ص 327 ح 556 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 291 ح 1 .
عوالی الّلآلی از امام صادق علیه السلام :هر کس حسین علیه السلام را روز عاشورا زیارت کند و آن روز را گریان و اندوهگین سپری کند ، مانند کسی است که پیشِ روی او شهید شده است تا آن جا که شریک منزل هایشان در بهشت می شود .
تهذیب الأحکام به نقل از حریز ، از امام صادق علیه السلام :هر کس روز عاشورا ، حسین علیه السلام را زیارت کند ، بهشت برایش واجب می شود .
12 / 2زیارت امام علیه السلام در روز عاشورا ، به روایت «کامل الزیارات» ، از عَلقَمه
کامل الزیارات به نقل از عَلقَمه بن محمّد حَضرَمی : به امام باقر علیه السلام گفتم : دعایی به من یاد بده که در این روز با آن ، از نزدیک امام حسین علیه السلام را زیارت کنم و دعایی یاد بده تا هنگامی که نزدیک نیستم و از جایی دور و از خانه ام به او اشاره می کنم ، آن را بخوانم . فرمود : «ای علقمه ! هنگامی که با اشاره به او سلام دادی و دو رکعت ، نماز خواندی و پس از دو رکعت نماز و با اشاره به او چنین گفتی [ که می آید ] ، در واقع ، با این گفته هایت ، با دعایی که فرشتگان او را زیارت می کنند ، دعا کرده ای و خداوند ، هزار هزار حَسَنه ، برایت می نویسد و هزار هزار سیّئه ، از تو محو می کند و هزار هزار درجه ، تو را بالا می برد و مانند کسی می شوی که همراه حسین بن علی علیه السلام شهید شده است و شریک و هم رتبه آنان می شوی و جز در میان شهیدان همراه او ، شناخته نمی شوی و پاداش زیارت هر پیامبر و فرستاده ای و پاداش زیارت هر کسی را که حسین علیه السلام را از همان روز شهادتش زیارت کرده است ، می بری . چنین می گویی : سلام بر تو ، ای ابا عبد اللّه ! سلام بر تو ، ای فرزند پیامبر خدا ! سلام بر تو ، ای برگزیده خدا و فرزند برگزیده او ! سلام بر تو ، ای فرزند امیر مؤمنان و فرزند سَرورِ اوصیا ! سلام بر تو ، ای فرزند فاطمه ، سَرور زنان جهانیان ! سلام بر تو ، ای کسی که خدا ، برایت خونخواهی می کند و زاده کسی که خدا ، برای او خونخواهی می نماید ؛ و ای کشته ای که انتقامِ خون تو و کسانت ، سِتانده نشده است ! سلام بر تو و روان هایی که به آستانِ تو در آمده و در کنار خیمه های تو ، فرود آمدند ! از من بر همه شما ، درود و سلام خدا باد ؛ جاودانه ، تا آن دَم که زنده ام و روزها و شب ها پا بر جاست ! ای ابا عبد اللّه ! به راستی که سوگ و مصیبتِ تو بر ما و بر همه آسمانیان ، بس بزرگ و گران آمد . خداوند ، لعنت کند کسانی را که بیداد و ستم بر شما خاندانِ رسالت را بنیاد نهادند ؛ و خداوند ، لعنت کند کسانی را که شما را از جایگاهتان ، دور نمودند و از مقامتان برکنار کردند ؛ همان مقامی که خدا به شما عطا فرموده بود ! و خداوند ، لعنت کند کسانی را که شما را کُشتند ! و خداوند ، لعنت کند کسانی را که جنگ با شما را زمینه سازی و فراهم نمودند ! ای ابا عبد اللّه ! همانا من تا روز رستاخیز ، در آشتی ام با هر که با شما در آشتی باشد ، و در جنگم با هر که با شما در پیکار باشد ! و خدا لعنت کند خاندان زیاد و خاندان مروان را ! و خداوند ، لعنت کند بنی امیّه را ، جملگی ! و خداوند ، لعنت کند زاده مرجانه را ! و خداوند ، لعنت کند عمر ، زاده سعد را ! و خداوند ، لعنت کند شِمر را ! و خداوند ، لعنت کند کسانی را که برای جنگ با تو ، اسب زین کردند و لگام زدند و آماده شدند [ و به راه افتادند ] ! ای ابا عبداللّه ! پدر و مادرم به فدایت ! به راستی سوگواری من بر تو ، بس بزرگ است . اینک از خدایی که مقام تو را بلند و گرامی داشت ، می خواهم که مرا هم به خاطر تو ، گرامی بدارد و خونخواهی تو را همراهِ رهبری پیروزمند از خاندان محمّد که درود خدا بر او و خاندانش باد ، نصیبم گردانَد . خدایا ! مرا به خاطر حسین علیه السلام در دنیا و آخرت ، آبرومند گردان . ای سرور من ، ای ابا عبد اللّه ! همانا من به درگاهِ خدا ، تقرّب می جویم و به پیشگاهِ پیامبرش و به امیر مؤمنان و به فاطمه و به حسن و به سوی تو تقرّب می جویم ، به خاطر محبّت و دوستیِ تو ؛ و با بیزاری از دشمنانت و کسانی که تو را کُشتند و جنگ افروختند ، و نیز از همه دشمنان شما ؛ و با بیزاری از کسانی که ستم و بیداد بر شما را بنیاد نهادند . و بیزاری می جویم به درگاه خدا و پیشگاه پیامبر ، از کسانی که بنیاد و بنای آن ستم را افراشتند و در حقّ شما و پیروانتان ، بیداد روا داشتند . بیزاری می جویم به درگاهِ خدا و به پیشگاه شما ، از ایشان و به درگاهِ خدا ، تقرّب می جویم . از آن پس ، به شما تقرّب می جویم ، به خاطر دوستیِ شما ، و دوستیِ دوستان شما و به خاطر بیزاری از دشمنان شما و بر پا کنندگانِ جنگ علیه شما ، و به خاطر بیزاری از یاران و پیروان ایشان . همانا من ، در آشتی ام با هر که با شما در آشتی باشد ، و در جنگم با هر که با شما در جنگ باشد ، و دوستم با هر که شما را دوست بدارد ، و دشمنم با هر که شما را دشمن بدارد . پس ، از خداوندی که مرا به شناخت شما و دوستانتان گرامی داشت و از دشمنانتان بیزاری داد ، می خواهم که مرا همراه شما در دنیا و آخرت ، قرار دهد و گام راستیِ مرا در دنیا و آخرت ، در نزد شما استوار دارد ؛ و از خدا می خواهم که مرا به جایگاهِ ستوده و پسندیده شما در نزد خدا برساند و خونخواهی شما را همراه با پیشوایِ ره یافته و گویا[ ی به حق ] از خاندان شما ، به من ارزانی فرماید ؛ و از خدا می خواهم به حقّ شما و به مقامی که نزد او دارید ، بهترین پاداشی را که به هر داغْ دیده ای عطا می کند ، به خاطر داغدار بودنم برای شما ، به من عطا فرماید . می گویم : ما از آنِ خداییم و به سوی او باز می گردیم . چه بزرگْ مصیبتی است! و چه گرانْ داغی است در اسلام و در همه آسمان ها و زمین! خدایا ! مرا در این جایگاه ، از کسانی قرار ده که درود و رحمت و آمرزشت ، بدانان می رسد . خدایا ! زندگانی ام را همانندِ زندگانی محمّد و خاندان محمّد گردان و مرگم را نیز همانند مرگ محمّد و خاندان محمّد ، قرار ده . خدایا ! این روز (عاشورا) ، روزی است که لعنت تو بر خاندان زیاد و خاندان امیّه و زاده هند جگرخوار ، فرود آمده است ؛ آن لعنت شده ، فرزند لعنت شده ، بر زبانِ پیامبرت ، در هر جا و مکانی که پیامبر که درود خدا بر او و خاندانش باد ، در آن جا ایستاد . خدایا ! ابو سفیان و معاویه و یزید پسر معاویه را لعنت کُن . لعنت جاودانِ تو بر آنان باد ، برای همیشه ! خدایا ! لعنت خود را بر آنان به دلیل کُشتن حسین علیه السلام ، دوچندان فرما . خدایا ! همانا من در این روز ، در این جا و در دوران زندگی ام ، با بیزاری جُستن از ایشان و نفرین بر آنان ، و به خاطر دوستی با پیامبرت و خاندان پیامبرت ، به درگاهِ تو تقرّب می جویم ، که درود بر او و بر همگی ایشان باد ! سپس صد مرتبه می گویی : خدایا ! لعنت کن نخستین کسی را که در حقّ محمّد و خاندان محمّد ، ستم کرد ؛ و آخرین ستمگری که از آن ستمگر ، پیروی کرد . خدایا ! لعنت کن بر آن گروهی که به پیکار با حسین علیه السلام بر خاستند و بر کُشتن او و یارانش ، با دشمنان او همراهی نموده ، به دنبال هم حرکت کردند . خدایا ! جملگی آنان را لعنت فرما . سپس صد مرتبه می گویی : درود بر تو ، ای ابا عبد اللّه ، و بر روح هایی که بر آستانِ تو در آمده و در کنار خیمه های تو فرود آمدند ! از من بر همه شما تا ابد ، درود و سلام خدا باد تا آن دَم که زنده ام و روز و شب ، پا بر جاست ؛ و خدا ، این زیارتِ مرا ، آخرین زیارت از شما قرار ندهد ! درود بر حسین ، و بر علی [ اکبر ] پسر حسین ، و بر یاران حسین که درودهای خداوند بر همگی آنان باد . سپس صد مرتبه می گویی : خدایا ! نخستین ستمگر را که بر خاندان پیامبرت ستم کرد ، به لعن من مخصوص گردان . سپس دشمنان خاندان محمّد صلی الله علیه و آله را از اوّل تا آخر ، لعنت کن . خدایا ! لعنت کن یزید و پدرش را ، و لعنت کن عبیداللّه پسر زیاد ، و خاندان مروان و خاندان بنی امیّه را ، جملگی ، تا به روز رستاخیز ! سپس به سجده می روی و می گویی : خدایا ! ستایش ، ویژه توست ؛ ستایشِ سپاس گزاران بر مصیبتشان . ستایش ، از آنِ خداوند است بر اندوه و سوگِ بزرگم بر مصیبتشان . خدایا ! شفاعت حسین علیه السلام را در روز رستاخیز ، بهره ام فرما و مرا با حسین علیه السلام و یاران حسین علیه السلام که بی دریغ ، در رهِ حسین علیه السلام جان باختند ، به راستی نزد خود ، ثابت قدم بدار» . علقمه می گوید که امام باقر علیه السلام [همچنین] فرمود : «اگر می توانی او را از خانه ات ، هر روز با این زیارت نامه ، زیارت کنی ، بکن که پاداش همه آن را می بری ، إن شاء اللّه تعالی ! » .
12 / 3زِیارَهُ عاشوراءَ بِرِوایَهِ مِصباحِ المُتَهَجِّدِ عَن عَلقَمَهَمصباح المتهجّد عن علقمه بن محمّد الحضرمی :قُلتُ لِأَبی جَعفَرٍ علیه السلام : عَلِّمنی دُعاءً أدعو بِهِ ذلِکَ الیَومَ إذا أنَا زُرتُهُ مِن قُربٍ ، ودُعاءً أدعو بِهِ إذا لَم أزُرهُ مِن قُربٍ وأومَأتُ مِن بُعدِ البِلادِ ومِن داری بِالسَّلامِ إلَیهِ . قالَ : فَقالَ لی : یا عَلقَمَهُ ، إذا أنتَ صَلَّیتَ الرَّکعَتَینِ بَعدَ أن تومِیَ إلَیهِ بِالسَّلامِ ، فَقُل بَعدَ الإِیماءِ إلَیهِ مِن بَعدِ التَّکبیرِ هذَا القَولَ ؛ فَإِنَّکَ إذا قُلتَ ذلِکَ فَقَد دَعَوتَ بِما یَدعو بِهِ زُوّارُهُ مِنَ المَلائِکَهِ ، وکَتَبَ اللّهُ لَکَ مِئَهَ ألفِ ألفِ دَرَجَهٍ ، وکُنتَ کَمَنِ استُشهِدَ مَعَ الحُسَینِ علیه السلام حَتّی تُشارِکَهُم فی دَرَجاتِهِم ، ولا تُعرَفُ إلّا فِی الشُّهَداءِ الَّذینَ استُشهِدوا مَعَهُ ، وکُتِبَ لَکَ ثَوابُ زِیارَهِ کُلِّ نَبِیٍّ وکُلِّ رَسولٍ ، وزِیارَهِ کُلِّ مَن زارَ الحُسَینَ علیه السلام مُنذُ یَومَ قُتِلَ عَلَیهِ السَّلامُ وعَلی أهلِ بَیتِهِ ؛ [ تَقولُ : ] السَّلامُ عَلَیکَ یا أبا عَبدِ اللّهِ ، السَّلامُ عَلَیکَ یَابنَ رَسولِ اللّهِ ، السَّلامُ عَلَیکَ یَابنَ أمیرِ المُؤمِنینَ وَابنَ سَیِّدِ الوَصِیّینَ ، السَّلامُ عَلَیکَ یَابنَ فاطِمَهَ سَیِّدَهِ نِساءِ العالَمینَ ، السَّلامُ عَلَیکَ یا ثارَ اللّهِ وَابنَ ثارِهِ وَالوِترَ المَوتورَ ، السَّلامُ عَلَیکَ وعَلَی الأَرواحِ الَّتی حَلَّت بِفِنائِکَ (1) ، عَلَیکُم مِنّی جَمیعا سَلامُ اللّهِ أبَدا ما بَقیتُ وبَقِیَ اللَّیلُ وَالنَّهارُ . یا أبا عَبدِ اللّهِ ، لَقَد عَظُمَتِ الرَّزِیَّهُ وجَلَّت وعَظُمَتِ المُصیبَهُ بِکَ عَلَینا وعَلی جَمیعِ أهلِ الإِسلامِ ، وجَلَّت وعَظُمَت مُصیبَتُکَ فِی السَّماواتِ عَلی جَمیعِ أهلِ السَّماواتِ . فَلَعَنَ اللّهُ اُمَّهً أسَّسَت أساسَ الظُّلمِ وَالجَورِ عَلَیکُم أهلَ البَیتِ ، ولَعَنَ اللّهُ اُمَّهً دَفَعَتکُم عَن مَقامِکُم وأزالَتکُم عَن مَراتِبِکُمُ الَّتی رَتَّبَکُمُ اللّهُ فیها ، ولَعَنَ اللّهُ اُمَّهً قَتَلَتکُم ، ولَعَنَ اللّهُ المُمَهِّدینَ لَهُم بِالتَّمکینِ مِن قِتالِکُم . بَرِئتُ إلَی اللّهِ وإلَیکُم مِنهُم ومِن أشیاعِهِم وأتباعِهِم وأولِیائِهِم . یا أبا عَبدِ اللّهِ ، إنّی سِلمٌ لِمَن سالَمَکُم ، وحَربٌ لِمَن حارَبَکُم إلی یَومِ القِیامَهِ ، ولَعَنَ اللّهُ آلَ زِیادٍ وآلَ مَروانَ ، ولَعَنَ اللّهُ بَنی اُمَیَّهَ قاطِبَهً ، ولَعَنَ اللّهُ ابنَ مَرجانَهَ ، ولَعَنَ اللّهُ عُمَرَ بنَ سَعدٍ ، ولَعَنَ اللّهُ شِمرا ، ولَعَنَ اللّهُ اُمَّهً أسرَجَت وألجَمَت وتَنَقَّبَت (2) لِقِتالِکَ . بِأَبی أنتَ واُمّی ، لَقَد عَظُمَ مُصابی بِکَ ، فَأَسأَلُ اللّهَ الَّذی أکرَمَ مَقامَکَ وأکرَمَنی [ بِکَ ] (3) أن یَرزُقَنی طَلَبَ ثارِکَ مَعَ إمامٍ مَنصورٍ مِن أهلِ بَیتِ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللّهُ عَلَیهِ وآلِهِ . اللّهُمَّ اجعَلنی عِندَکَ وَجیها بِالحُسَینِ عَلَیهِ السَّلامُ فِی الدُّنیا وَالآخِرَهِ . یا أبا عَبدِ اللّهِ ، إنّی أتَقَرَّبُ إلَی اللّهِ وإلی رَسولِهِ وإلی أمیرِ المُؤمِنینَ وإلی فاطِمَهَ وإلَی الحَسَنِ وإلَیکَ بِمُوالاتِکَ ، وبِالبَراءَهِ [ مِمَّن قاتَلَکَ ونَصَبَ لَکَ الحَربَ وبِالبَراءَهِ مِمَّن أسَّسَ أساسَ الظُّلمِ وَالجَورِ عَلَیکُم وأبرَءُ إلیَ اللّهِ وإلی رَسولِهِ ] (4) مِمَّن أسَّسَ أساسَ ذلِکَ وبَنی عَلَیهِ بُنیانَهُ ، وجَری فی ظُلمِهِ وجَورِهِ عَلَیکُم وعَلی أشیاعِکُم ، بَرِئتُ إلَی اللّهِ وإلَیکُم مِنهُم ، وأتَقَرَّبُ إلَی اللّهِ ثُمَّ إلَیکُم بِمُوالاتِکُم ومُوالاهِ وَلِیِّکُم ، وبِالبَراءَهِ مِن أعدائِکُم وَالنّاصِبینَ لَکُمُ الحَربَ ، وبِالبَراءَهِ مِن أشیاعِهِم وأتباعِهِم . إنّی سِلمٌ لِمَن سالَمَکُم وحَربٌ لِمَن حارَبَکُم ، ووَلِیٌّ لِمَن والاکُم وعَدُوٌّ لِمَن عاداکُم . فَأَسأَلُ اللّهَ الَّذی أکرَمَنی بِمَعرِفَتِکُم ومَعرِفَهِ أولِیائِکُم ورَزَقَنِی البَراءَهَ مِن أعدائِکُم ، أن یَجعَلَنی مَعَکُم فِی الدُّنیا وَالآخِرَهِ ، وأن یُثَبِّتَ لی عِندَکُم قَدَمَ صِدقٍ فِی الدُّنیا وَالآخِرَهِ ، وأسأَلُهُ أن یُبَلِّغَنِی المَقامَ المَحمودَ لَکُم عِندَ اللّهِ ، وأن یَرزُقَنی طَلَبَ ثَأرِکُم مَعَ إمامٍ مَهدِیٍّ ظاهِرٍ ناطِقٍ مِنکُم (5) ، وأسأَلُ اللّهَ بِحَقِّکُم وبِالشَّأنِ الَّذی لَکُم عِندَهُ أن یُعطِیَنی بِمُصابی بِکُم أفضَلَ ما یُعطی مُصابا بِمُصیبَتِهِ ، مُصیبَهً ما أعظَمَها وأعظَمَ رَزِیَّتَها فِی الإِسلامِ وفی جَمیعِ السَّماواتِ وَالأَرضِ . اللّهُمَّ اجعَلنی فی مَقامی هذا مِمَّن تَنالُهُ مِنکَ صَلَواتٌ ورَحمَهٌ ومَغفِرَهٌ ، اللّهُمَّ اجعَل مَحیایَ مَحیا مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ومَماتی مَماتَ مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ . اللّهُمَّ إنَّ هذا یَومٌ تَبَرَّکَت بِهِ بَنو اُمَیَّهَ وَابنُ آکِلَهِ الأَکبادِ ، اللَّعینُ ابنُ اللَّعینِ عَلی لِسانِکَ ولِسانِ نَبِیِّکَ صَلَّی اللّهُ عَلَیهِ وآلِهِ ، فی کُلِّ مَوطِنٍ ومَوقِفٍ وَقَفَ فیهِ نَبِیُّکَ . اللّهُمَّ العَن أبا سُفیانَ ومُعاوِیَهَ ویَزیدَ بنَ مُعاوِیَهَ ، عَلَیهِم مِنکَ اللَّعنَهُ أبَدَ الآبِدینَ ، وهذا یَومٌ فَرِحَت بِهِ آلُ زِیادٍ وآلُ مَروانَ بِقَتلِهِمُ الحُسَینَ صَلَواتُ اللّهِ عَلَیهِ ، اللّهُمَّ فَضاعِف عَلَیهِمُ اللَّعنَ وَالعَذابَ . اللّهُمَّ إنّی أتَقَرَّبُ إلَیکَ فی هذَا الیَومِ وفی مَوقِفی هذا وأیّامِ حَیاتی ، بِالبَراءَهِ مِنهُم وَاللَّعنَهِ عَلَیهِم ، وبِالمُوالاهِ لِنَبِیِّکَ وآلِ نَبِیِّکَ عَلَیهِ وعَلَیهِمُ السَّلامُ . ثُمَّ یَقولُ مِئَهَ مَرَّهٍ : (6) اللّهُمَّ العَن أوَّلَ ظالِمٍ ظَلَمَ حَقَّ مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وآخِرَ تابِعٍ لَهُ عَلی ذلِکَ ، اللّهُمَّ العَنِ العِصابَهَ الَّتی جاهَدَتِ الحُسَینَ وشایَعَت (7) وبایَعَت وتابَعَت عَلی قَتلِهِ ، اللّهُمَّ العَنهُم جَمیعا . یَقولُ ذلِکَ مِئَهَ مَرَّهٍ . ثُمَّ یَقولُ : السَّلامُ عَلَیکَ یا أبا عَبدِ اللّهِ وعَلَی الأَرواحِ الَّتی حَلَّت بِفِنائِکَ (8) ، عَلَیکَ مِنّی سَلامُ اللّهِ أبَدا ما بَقیتُ وبَقِیَ اللَّیلُ وَالنَّهارُ ، ولا جَعَلَهُ اللّهُ آخِرَ العَهدِ مِنّی لِزِیارَتِکَ ، السَّلامُ عَلَی الحُسَینِ ، وعَلِیِّ بنِ الحُسَینِ (9) ، وعَلی أصحابِ الحُسَینِ (10) . یَقولُ ذلِکَ مِئَهَ مَرَّهٍ . ثُمَّ یَقولُ : اللّهُمَّ خُصَّ أنتَ أوَّلَ ظالِمٍ بِاللَّعنِ مِنّی ، وَابدَأ بِهِ أوَّلاً ، ثُمَّ الثّانِیَ ، ثُمَّ الثّالِثَ وَالرّابِعَ (11) ، اللّهُمَّ العَن یَزیدَ خامِسا ، وَالعَن عُبَیدَ اللّهِ بنَ زِیادٍ وَابنَ مَرجانَهَ وعُمَرَ بنَ سَعدٍ وشِمرا وآلَ أبی سُفیانَ وآلَ زِیادٍ وآلَ مَروانَ إلی یَومِ القِیامَهِ . (12) ثُمَّ تَسجُدُ وتَقولُ : اللّهُمَّ لَکَ الحَمدُ حَمدَ الشّاکِرینَ عَلی مُصابِهِم ، الحَمدُ للّهِِ عَلی عَظیمِ رَزِیَّتی ، اللّهُمَّ ارزُقنی شَفاعَهَ الحُسَینِ یَومَ الوُرودِ ، وثَبِّت لی قَدَمَ صِدقٍ عِندَکَ مَعَ الحُسَینِ ، وأصحابِ الحُسَینِ الَّذینَ بَذَلوا مُهَجَهُم دونَ الحُسَینِ عَلَیهِ السَّلامُ . قالَ عَلقَمَهُ : قالَ أبو جَعفَرٍ علیه السلام : إنِ استَطَعتَ أن تَزورَهُ فی کُلِّ یَومٍ بِهذِهِ الزِّیارَهِ مِن دارِکَ فَافعَل ، ولَکَ ثَوابُ جَمیعِ ذلِکَ . ورَوی مُحَمَّدُ بنُ خالِدٍ الطَّیالِسِیُّ عَن سَیفِ بنِ عَمیرَهَ ، قالَ : خَرَجتُ مَعَ صَفوانَ بنِ مِهرانَ الجَمّالِ وعِندَنا جَماعَهٌ مِن أصحابِنا إلَی الغَرِیِّ بَعدَما خَرَجَ أبو عَبدِ اللّهِ علیه السلام ، فَسِرنا مِنَ الحیرَهِ إلَی المَدینَهِ ، فَلَمّا فَرَغنا مِنَ الزِّیارَهِ صَرَفَ صَفوانُ وَجهَهُ إلی ناحِیَهِ أبی عَبدِ اللّهِ الحُسَینِ علیه السلام فَقالَ لَنا : تَزورونَ الحُسَینَ علیه السلام مِن هذَا المَکانِ مِن عِندِ رَأسِ أمیرِ المُؤمِنینَ علیه السلام مِن هاهُنا . أومَأَ إلَیهِ أبو عَبدِ اللّهِ الصّادِقُ علیه السلام وأنَا مَعَهُ . قالَ : فَدَعا صَفوانُ بِالزِّیارَهِ الَّتی رَواها عَلقَمَهُ بنُ مُحَمَّدٍ الحَضرَمِیُّ عَن أبی جَعفَرٍ علیه السلام فی یَومِ عاشوراءَ . ثُمَّ صَلّی رَکعَتَینِ عِندَ رَأسِ أمیرِ المُؤمِنینَ علیه السلام ، ووَدَّعَ فی دُبُرِها أمیرَ المُؤمِنینَ ، وأومَأَ إلَی الحُسَینِ بِالسَّلامِ مُنصَرِفا وَجهَهُ نَحوَهُ ووَدَّعَ . وکانَ فیما دَعا فی دُبُرِها : یا اللّهُ یا اللّهُ یا اللّهُ ، یا مُجیبَ دَعوَهِ المُضطَرّینَ ، یا کاشِفَ کُرَبِ المَکروبینَ ، یا غِیاثَ المُستَغیثینَ ، ویا صَریخَ المُستَصرِخینَ ، ویا مَن هُوَ أقرَبُ إلَیَّ مِن حَبلِ الوَریدِ ، یا مَن یَحولُ بَینَ المَرءِ وقَلبِهِ ، ویا مَن هُوَ بِالمَنظَرِ الأَعلی وبِالاُفُقِ المُبینِ ، ویا مَن هُوَ الرَّحمنُ الرَّحیمُ عَلَی العَرشِ استَوی ، ویا مَن یَعلَمُ خائِنَهَ الأَعیُنِ وما تُخفِی الصُّدورُ ، ویا مَن لا یَخفی عَلَیهِ خافِیَهٌ ، یا مَن لا تَشتَبِهُ عَلَیهِ الأَصواتُ ، ویا مَن لا تُغَلِّطُهُ الحاجاتُ ، ویا مَن لا یُبرِمُهُ (13) إلحاحُ المُلِحّینَ . یا مُدرِکَ کُلِّ فَوتٍ ، ویا جامِعَ کُلِّ شَملٍ ، ویا بارِئَ النُّفوسِ بَعدَ المَوتِ ، یا مَن هُوَ کُلَّ یَومٍ فی شَأنٍ ، یا قاضِیَ الحاجاتِ ، یا مُنَفِّسَ الکُرُباتِ ، یا مُعطِیَ السُّؤلاتِ ، یا وَلِیَّ الرَّغَباتِ ، یا کافِیَ المُهِمّاتِ ، یا مَن یَکفی مِن کُلِّ شَیءٍ ولا یَکفی مِنهُ شَیءٌ فِی السَّماواتِ وَالأَرضِ ، أسأَلُکَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ خاتَمِ النَّبِیّینَ وعَلِیٍّ أمیرِ المُؤمِنینَ ، وبِحَقِّ فاطِمَهَ بِنتِ نَبِیِّکَ ، وبِحَقِّ الحَسَنِ وَالحُسَینِ ؛ فَإِنّی بِهِم أتَوَجَّهُ إلَیکَ فی مَقامی هذا ، وبِهِم أتَوَسَّلُ وبِهِم أتَشَفَّعُ إلَیکَ ، وبِحَقِّهِم أسأَلُکَ واُقسِمُ وأعزِمُ عَلَیکَ ، وبِالشَّأنِ الَّذی لَهُم عِندَکَ وبِالقَدرِ الَّذی لَهُم عِندَکَ ، وبِالَّذی فَضَّلتَهُم عَلَی العالَمینَ ، وبِاسمِکَ الَّذی جَعَلتَهُ عِندَهُم وبِهِ خَصَصتَهُم دونَ العالَمینَ ، وبِهِ أبَنتَهُم وأبَنتَ فَضلَهُم مِن فَضلِ العالَمینَ ، حَتّی فاقَ فَضلُهُم فَضلَ العالَمینَ جَمیعا ، أسأَلُکَ أن تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدِ ، وأن تَکشِفَ عَنّی غَمّی وهَمّی وکَربی ، وتَکفِیَنِی المُهِمَّ مِن اُموری ، وتَقضِیَ عَنّی دَینی ، وتُجیرَنی مِنَ الفَقرِ وتُجیرَنی مِنَ الفاقَهِ ، وتُغنِیَنی عَنِ المَسأَلَهِ إلَی المَخلوقینَ ، وتَکفِیَنی هَمَّ مَن أخافُ هَمَّهُ ، وجَورَ مَن أخافُ جَورَهُ ، وعُسرَ مَن أخافُ عُسرَهُ ، وحُزونَهَ (14) مَن أخافُ حُزونَتَهُ ، وشَرَّ مَن أخافُ شَرَّهُ ، ومَکرَ مَن أخافُ مَکرَهُ ، وبَغیَ مَن أخافُ بَغیَهُ ، وسُلطانَ مَن أخافُ سُلطانَهُ ، وکَیدَ مَن أخافُ کَیدَهُ ، ومَقدُرَهَ مَن أخافُ مَقدُرَتَهُ عَلَیَّ، وتَرُدَّ عَنّی کَیدَ الکَیَدَهِ ومَکَرَ المَکَرَهِ . اللّهُمَّ ، مَن أرادَنی فَأَرِدهُ ، ومَن کادَنی فَکِدهُ ، وَاصرِف عَنّی کَیدَهُ ومَکرَهُ وبَأسَهُ وأمانِیَّهُ ، وَامنَعهُ عَنّی کَیفَ شِئتَ وأنّی شِئتَ . اللّهُمَّ اشغَلهُ عَنّی بِفَقرٍ لا تَجبُرُهُ ، وبِبَلاءٍ لا تَستُرُهُ ، وبِفاقَهٍ لا تَسُدُّها ، وبِسُقمٍ لا تُعافیهِ ، وذُلٍّ لا تُعِزُّهُ ، وبِمَسکَنَهٍ لا تَجبُرُها . اللّهُمَّ اضرِب بِالذُّلِّ نُصبَ عَینَیهِ ، وأدخِل عَلَیهِ الفَقرَ فی مَنزِلِهِ ، وَالعِلَّهَ وَالسُّقمَ فی بَدَنِهِ ، حَتّی تَشغَلَهُ عَنّی بِشُغُلٍ شاغِلٍ لا فَراغَ لَهُ ، وأنسِهِ ذِکری کَما أنسَیتَهُ ذِکرَکَ ، وخُذ عَنّی بِسَمعِهِ وبَصَرِهِ ولِسانِهِ ویَدِهِ ورِجلِهِ وقَلبِهِ وجَمیعِ جَوارِحِهِ ، وأدخِل عَلَیهِ فی جَمیعِ ذلِکَ السُّقمَ ولا تَشفِهِ ، حَتّی تَجعَلَ ذلِکَ لَهُ شُغُلاً شاغِلاً بِهِ عَنّی وعَن ذِکری . وَاکفِنی یا کافِیَ ما لا یَکفی سِواکَ ؛ فَإِنَّکَ الکافی لا کافِیَ سِواکَ ، ومُفَرِّجٌ لا مُفَرِّجَ سِواکَ ، ومُغیثٌ لا مُغیثَ سِواکَ ، وجارٌ لا جارَ سِواکَ ، خابَ مَن کانَ جارُهُ سِواکَ ، ومُغیثُهُ سِواکَ ، ومَفزَعُهُ إلی سِواکَ ، ومَهرَبُهُ إلی سِواکَ ومَلجَؤُهُ إلی غَیرِکَ ، ومَنجاهُ مِن مَخلوقٍ غَیرِکَ ، فَأَنتَ ثِقَتی ورَجائی ومَفزَعی ومَهرَبی ومَلجَئی ومَنجایَ ، فَبِکَ أستَفتِحُ وبِکَ أستَنجِحُ ، وبِمُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ أتَوَجَّهُ إلَیکَ وأتَوَسَّلُ وأتَشَفَّعُ . فَأَسأَلُکَ یا اللّهُ یا اللّهُ یا اللّهُ ، فَلَکَ الحَمدُ ولَکَ الشُّکرُ ، وإلَیکَ المُشتَکی وأنتَ المُستَعانُ ، فَأَسأَلُکَ یا اللّهُ یا اللّهُ یا اللّهُ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ أن تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وأن تَکشِفَ عَنّی غَمّی وهَمّی وکَربی فی مَقامی هذا ، کَما کَشَفتَ عَن نَبِیِّکَ هَمَّهُ وغَمَّهُ وکَربَهُ وکَفَیتَهُ هَولَ (15) عَدُوِّهِ ، فَاکشِف عَنّی کَما کَشَفتَ عَنهُ ، وفَرِّج عَنّی کَما فَرَّجتَ عَنهُ ، وَاکفِنی کَما کَفَیتَهُ ، وَاصرِف عَنّی هَولَ ما أخافُ هَولَهُ ، ومَؤونَهَ ما أخافُ مَؤونَتَهُ ، وهَمَّ ما أخافُ هَمَّهُ ، بِلا مَؤونَهٍ عَلی نَفسی مِن ذلِکَ ، وَاصرِفنی بِقَضاءِ حَوائِجی وکِفایَهِ ما أهَمَّنی هَمُّهُ مِن أمرِ آخِرَتی ودُنیایَ . یا أمیرَ المُؤمِنینَ ویا أبا عَبدِ اللّهِ ، عَلَیکُما مِنّی سَلامُ اللّهِ أبَدا ما بَقِیَ اللَّیلُ وَالنَّهارُ ، ولا جَعَلَهُ اللّهُ آخِرَ العَهدِ مِن زِیارَتِکُما ، ولا فَرَّقَ بَینی وبَینَکُما . اللّهُمَّ أحیِنی حَیاهَ مُحَمَّدٍ وذُرِّیَّتِهِ ، وأمِتنی مَماتَهُم ، وتَوَفَّنی عَلی مِلَّتِهِم ، وَاحشُرنی فی زُمرَتِهِم ، ولا تُفَرِّق بَینی وبَینَهُم طَرفَهَ عَینٍ أبَدا فِی الدُّنیا وَالآخِرَهِ . یا أمیرَ المُؤمِنینَ ویا أبا عَبدِ اللّهِ ، أتَیتُکُما زائِرا ومُتَوَسِّلاً إلَی اللّهِ رَبّی ورَبِّکُما ، ومُتَوَجِّها إلَیهِ بِکُما ، ومُستَشفِعا بِکُما إلَی اللّهِ تَعالی فی حاجَتی هذِهِ ، فَاشفَعا لی ؛ فَإِنَّ لَکُما عِندَ اللّهِ المَقامَ المَحمودَ وَالجاهَ الوَجیهَ وَالمَنزِلَ الرَّفیعَ وَالوَسیلَهَ ، إنّی أنقَلِبُ مِنکُما مُنتَظِرا لِتَنَجُّزِ الحاجَهِ وقَضائِها ونَجاحِها مِنَ اللّهِ بِشَفاعَتِکُما لی إلَی اللّهِ فی ذلِکَ ، فَلا أخیبُ ولا یَکونُ مُنقَلَبی مُنقَلَبا خائِبا خاسِرا ، بَل یَکونُ مُنقَلَبی مُنقَلَبا راجِحا مُفلِحا مُنجِحا مُستَجابا بِقَضاءِ جَمیعِ الحَوائِجِ ، وتَشَفَّعا لی إلَی اللّهِ . أنقَلِبُ عَلی ما شاءَ اللّهُ ، ولا حَولَ ولا قُوَّهَ إلّا بِاللّهِ ، مُفَوِّضا أمری إلَی اللّهِ ، مُلجِئا ظَهری إلَی اللّهِ ، ومُتَوَکِّلاً عَلَی اللّهِ ، وأقولُ حَسبِیَ اللّهُ وکَفی ، سَمِعَ اللّهُ لِمَن دَعا ، لَیسَ لی وَراءَ اللّهِ ووَراءَکُم یا سادَتی مُنتَهیً ، ما شاءَ رَبّی کانَ وما لَم یَشَأ لَم یَکُن ، ولا حَولَ ولا قُوَّهَ إلا بِاللّهِ ، أستَودِعُکُمَا اللّهَ ولا جَعَلَهُ اللّهُ آخِرَ العَهدِ مِنّی إلَیکُما . اِنصَرَفتُ یا سَیِّدی یا أمیرَ المُؤمِنینَ ومَولایَ ، وأنتَ یا أبا عَبدِ اللّهِ یا سَیِّدی ، وسَلامی عَلَیکُما مُتَّصِلٌ مَا اتَّصَلَ اللَّیلُ وَالنَّهارُ ، واصِلٌ ذلِکَ إلَیکُما غَیرُ مَحجوبٍ عَنکُما سَلامی إن شاءَ اللّهُ ، وأسأَلُهُ بِحَقِّکُما أن یَشاءَ ذلِکَ ویَفعَلَ فَإِنَّهُ حَمیدٌ مَجیدٌ . اِنقَلَبتُ یا سَیِّدی عَنکُما تائِبا حامِدا للّهِِ ، شاکِرا راجِیا لِلإِجابَهِ ، غَیرَ آیِسٍ ولا قانِطٍ ، آئِبا عائِدا راجِعا إلی زِیارَتِکُما ، غَیرَ راغِبٍ عَنکُما ولا عَن زِیارَتِکُما ، بَل راجِعٌ عائِدٌ إن شاءَ اللّهُ ، ولا حَولَ ولا قُوَّهَ إلّا بِاللّهِ العَلِیِّ العَظیمِ . یا سادَتی ! رَغِبتُ إلَیکُما وإلی زِیارَتِکُما بَعدَ أن زَهِدَ فیکُما وفی زِیارَتِکُما أهلُ الدُّنیا ، فَلا خَیَّبَنِیَ اللّهُ ما رَجَوتُ وما أمَّلتُ فی زِیارَتِکُما إنَّهُ قَریبٌ مُجیبٌ . قالَ سَیفُ بنُ عَمیرَهَ : فَسَأَلتُ صَفوانَ ، فَقُلتُ لَهُ : إنَّ عَلقَمَهَ بنَ مُحَمَّدٍ الحَضرَمِیَّ لَم یَأتِنا بِهذا عَن أبی جَعفَرٍ علیه السلام ، إنَّما أتانا بِدُعاءِ الزَّیارَهِ . فَقالَ صَفوانُ : وَرَدتُ مَعَ سَیِّدی أبی عَبدِ اللّهِ علیه السلام إلی هذَا المَکانِ ، فَفَعَلَ مِثلَ الَّذی فَعَلناهُ فی زِیارَتِنا ، ودَعا بِهذَا الدُّعاءِ عِندَ الوَداعِ بَعدَ أن صَلّی کَما صَلَّینا ، ووَدَّعَ کَما وَدَّعنا . ثُمَّ قالَ لی صَفوانُ : قالَ لی أبو عَبدِ اللّهِ علیه السلام : تَعاهَد هذِهِ الزِّیارَهَ وَادعُ بِهذَا الدُّعاءِ وزُر بِهِ ؛ فَإِنّی ضامِنٌ عَلَی اللّهِ تَعالی لِکُلِّ مَن زارَ بِهذِهِ الزِّیارَهِ ودَعا بِهذَا الدُّعاءِ مِن قُربٍ أو بُعدٍ ، أنَّ زِیارَتَهُ مَقبولَهٌ وسَعیَهُ مَشکورٌ وسَلامَهُ واصِلٌ غَیرُ مَحجوبٍ ، وحاجَتَهُ مَقضِیَّهٌ مِنَ اللّهِ بالِغا ما بَلَغَت ولا یُخَیِّبُهُ . یا صَفوانُ ، وَجَدتُ هذِهِ الزِّیارَهَ مَضمونَهً بِهذَا الضَّمانِ عَن أبی ، وأبی عَن أبیهِ عَلِیِّ بنِ الحُسَینِ علیهم السلام مَضمونا بِهذَا الضَّمانِ عَنِ الحُسَینِ ، وَالحُسَینُ عَن أخیهِ الحَسَنِ مَضمونا بِهذَا الضَّمانِ ، وَالحَسَنُ عَن أبیهِ أمیرِ المُؤمِنینَ مَضمونا بِهذَا الضَّمانِ ، وأمیرُ المُؤمِنینَ عَن رَسولِ اللّهِ صلی الله علیه و آله مَضمونا بِهذَا الضَّمانِ ، ورَسولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله عَن جَبرَئیلَ علیه السلام مَضمونا بِهذَا الضَّمانِ ، وجَبرئیلُ عَنِ اللّهِ عز و جل مَضمونا بِهذَا الضَّمانِ . قَد آلَی اللّهُ عَلی نَفسِهِ عز و جل أنَّ مَن زارَ الحُسَینَ علیه السلام بِهذِهِ الزِّیارَهِ مِن قُربٍ أو بُعدٍ ودَعا بِهذَا الدُّعاءِ ، قَبِلتُ مِنهُ زِیارَتَهُ وشَفَّعتُهُ فی مَسأَلَتِهِ بالِغا ما بَلَغَ وأعطَیتُهُ سُؤلَهُ ، ثُمَّ لا یَنقَلِبُ عَنّی خائِبا ، وأقلِبُهُ مَسرورا قَریرا عَینُهُ بِقَضاءِ حاجَتِهِ ، وَالفَوزِ بِالجَنَّهِ وَالعِتقِ مِنَ النّارِ ، وشَفَّعتُهُ فی کُلِّ مَن شَفَعَ خَلا ناصِبٍ لَنا أهلَ البَیتِ ، آلَی اللّهُ تَعالی بِذلِکَ عَلی نَفسِهِ وأشهَدَنا بِما شَهِدَت بِهِ مَلائِکَهُ مَلَکوتِهِ عَلی ذلِکَ . ثُمَّ قالَ جَبرَئیلُ : یا رَسولَ اللّهِ ، [إنَّ اللّهَ] (16) أرسَلَنی إلَیکَ سُرورا وبُشری لَکَ ، وسُرورا وبُشری لِعَلِیٍّ وفاطِمَهَ وَالحَسَنِ وَالحُسَینِ ، وإلَی الأَئِمَّهِ مِن وُلدِکَ إلی یَومِ القِیامَهِ ، فَدامَ یا مُحَمَّدُ سُرورُکَ وسُرورُ عَلِیٍّ وفاطِمَهَ وَالحَسَنِ وَالحُسَینِ وَالأَئِمَّهِ وشیعَتِکُم إلی یَومِ البَعثِ . ثُمَّ قالَ صَفوانُ : قالَ لی أبو عَبدِ اللّهِ علیه السلام : یا صَفوانُ ، إذا حَدَثَ لَکَ إلَی اللّهِ حاجَهٌ فَزُر بِهذِهِ الزِّیارَهِ مِن حَیثُ کُنتَ ، وَادعُ بِهذَا الدُّعاءِ وسَل رَبَّکَ حاجَتَکَ تَأتِکَ مِنَ اللّهِ ، وَاللّهُ غَیرُ مُخلِفٍ وَعدَهُ رَسولَهُ صلی الله علیه و آله بِمَنِّهِ وَالحَمدُِللّهِ . (17)
1- .زاد فی مصباح الزائر والمزار للشهید هنا : «وأناخت برحلک» .
2- قال العلّامه المجلسی قدس سره: لعلّه کان النقاب بینهم متعارفا عند الذهاب إلی الحرب، بل إلی مطلق الأسفار حذرا من أعدائهم لئلّا یعرفوهم، فهذا إشاره إلی ذلک. وقال الکفعمی: یمکن أن یکون المعنی مأخوذا من النقاب الّذی للمرأه؛ أی اشتملت بآلاه الحرب کاشتمال المرأه بنقابها، فیکون النقاب هنا استعاره. أو یکون مأخوذا من النقبه؛ وهو ثوب یشتمل به کالإزار. أو یکون معنی تنقّبت: سارت فی نقوب الأرض؛ وهی طرقها، الواحد نقب (بحار الأنوار: ج 101 ص 301). أقول: وفی کامل الزیارات کما سبق فی الروایه السابقه: «تهیّأت لقتالک یا أبا عبد اللّه» بدل «تنقّبت لقتالک» وفی المزار للشهید وبحار الأنوار: «... وتنقّبت وتهیّأت لقتالک» وفی المصباح للکفعمی والبلد الأمین: «تهیّأت وتنقّبت لقتالک».
3- .ما بین المعقوفین أثبتناه من بحار الأنوار : ج 101 ص 294 .
4- .ما بین المعقوفین أثبتناه من بحار الأنوار و مصباح الزائر والمصباح للکفعمی والبلد الأمین .
5- .فی مصباح الزائر : «ناطق بالحق منکم» ، وفی المزار للشهید : «مهدیّ هدی ظاهر ناطق بالحقّ منکم» .
6- ممّا یجدر ذکره أنّه کتب فی حاشیه کتاب شفاء الصدور فی شرح زیاره العاشور بالفارسیه: (ج 1 ص 110) سندا مجهولا عن أحد محدّثی البحرین من صدرٍ إلی صدرٍ إلی أن یصل إلی الإمام الهادی علیه السلام أنّه قال: من قرء لعن زیاره العاشوراء المشهوره مره واحده ثمّ قال: «اللهمَّ العَنهُم جَمیعا» تسعا وتسعین مرّه، کان کمن قرأه مئه مرّه، ومن قرأ سلامها مرّه واحده ثمّ قال: «السَّلامُ عَلَی الحُسَینِ، وعَلی عَلِیَّ بنِ الحُسَینِ، وعَلی أولادِ الحُسَینِ، وعَلی أصحابِ الحُسَینِ» تسعا وتسعین مرّهً، کان کمن قرأه مئه تامّه من أولها إلی آخرها. الخبر. کما نُقل فی کتاب الذریعه (ج 15 ص 29) ما یشبه هذا المضمون. ولکن من البدیهی أنّ هذا النوع من الروایات فاقدٌ للاعتبار.
7- .فی المصدر : «تابعت» ، والتصویب من بحار الأنوار .
8- .زاد فی المصباح للکفعمی والبلد الأمین هنا : «وعلی أولاد الحسین» .
9- .زاد فی مصباح الزائر هنا : «الذین بذلوا مهجهم دون الحسین» .
10- .ورد فی أقدم مخطوطه لکتاب مصباح المتهجد والتی تعود لعام 502 بدل هذه العباره کالتالی : «وابدأ به جمیع الظالمین لهم ، اللهم العن یزید وعبیداللّه بن زیاد...» ، علما أنّ بقیّه المقطع غیر مقروء .
11- .وفی کامل الزیارات کما سبق فی الروایه السابقه : «اللّهُمَّ خُصَّ أنتَ أوَّلَ ظالِمٍ ظَلَمَ آلَ نَبِیِّکَ بِاللَّعنِ ، ثُمَّ العَن أعداءَ آلِ مُحَمَّدٍ مِنَ الأَوَّلینَ وَالآخِرینَ ، اللّهُمَّ العَن یَزیدَ وأباهُ ، وَالعَن عُبَیدَ اللّه ِ بنَ زِیادٍ ، وآلَ مَروانَ ، وبَنی اُمَیَّهَ قاطِبَهً إلی یَومِ القِیامَهِ» بدل «اللّهمّ خُصَّ الی یَومِ القِیامَهِ» .
12- .یَبْرَم بَرَما : إذا سئمه وملّه (النهایه : ج 1 ص 121 «برم») .
13- .الحُزُونَه : الخُشونه (النهایه : ج 1 ص 380 «حزن») .
14- .الهَوْل : وهو الخوف والأمر الشدید (النهایه : ج 5 ص 283 «هول») .
15- .ما بین المعقوفین سقط من المصدر، وأثبتناه من بحارالأنوار .
16- .مصباح المتهجّد : ص 773 782 ، مصباح الزائر : ص 268 277 ، المصباح للکفعمی : ص 640 ، البلد الأمین : ص 269 ، المزار للشهید الأوّل : ص 178 ولیس فی الثلاثه الأخیره ذیله من «قال سیف بن عمیره . . .» ، بحار الأنوار : ج 101 ص 293 ح 2 وص 296 ح 3 .
17- مصباح المتهجّد: ص 773 782، مصباح الزائر: ص 268 277، المصباح للکفعمی: ص 640، البلد الأمین: ص 269، المزار للشهید الأوّل: ص 178 ولیس فی الثلاثه الأخیره ذیله من «قال سیف بن عمیره ...»، بحار الأنوار: ج 101 ص 293 ح 2 وص 296 ح 3.
12 / 3زیارت امام علیه السلام در روز عاشورا ، به روایت «مصباح المتهجّد» ، از علقمه
مصباح المتهجّد از عَلقَمه بن محمّد حَضرَمی : به امام باقر علیه السلام گفتم : دعایی به من آموزش بده که در روز عاشورا ، هنگامی که خواستم او را از نزدیک زیارت کنم ، آن را بخوانم و دعایی هم برای هنگامی که او را از نزدیک ، زیارت نمی کنم ؛ بلکه از دور و از خانه ام سلامی به او می دهم . امام علیه السلام به من فرمود : «ای علقمه ! هنگامی که دو رکعت نماز بعد از آن که با اشاره به او سلام نمودی خواندی ، بعد از نماز و با اشاره به او ، این سخن (زیارت) را می گویی که اگر آن را بگویی ، دعایی را که فرشتگان زائر حسین علیه السلام می کنند ، کرده ای و خداوند ، برایت یکصد هزار هزار درجه می نویسد ، و تو مانند شهید در کنار حسین علیه السلام هستی تا آن جا که در درجاتشان ، با ایشان شریک هستی و جز میان شهیدانی که با او شهید شدند ، شناخته نمی شوی ، و پاداش زیارت هر پیامبر و فرستاده ای ، و زیارت هر کس که حسین علیه السلام را از روز شهادتش زیارت کرده ، برای تو نوشته می شود ، که بر او و اهل بیتش سلام باد ! [ می گویی:] (1) سلام بر تو ، ای ابا عبد اللّه ! سلام بر تو ، ای فرزند پیامبر خدا ! سلام بر تو ، ای فرزند امیر مؤمنان و فرزند سَرورِ اوصیا ! سلام بر تو ، ای فرزند فاطمه ، بانوی زنان جهانیان ! سلام بر تو ، ای کسی که خدا ، خونخواهیِ تو را می کند و زاده کسی که خدا ، خونخواهی او را می نماید ، و ای کشته ای که انتقامِ خون تو و کسانت ، ستانده نشده ! سلام بر تو و روان هایی که بر آستانِ تو فرود آمده اند ! از من بر همه شما ، درود و سلام خدا باد ؛ جاودانه ، تا آن دَم که زنده ام و روز و شب ، پا بر جاست ! ای ابا عبد اللّه ! به راستی که سوگ و مصیبتِ تو بر ما و همه مسلمانان ، بس بزرگ و گران آمد و مصیبت تو در آسمان بر همه آسمانیان ، بس بزرگ و گران نمود . پس خدا لعنت کند کسانی را که بیداد و ستم بر شما خاندانِ رسالت را بنیاد نهادند ! و خدا لعنت کند کسانی را که شما را از جایگاهتان ، دور نمودند و از مقامتان برکنار کردند ؛ همان مقامی که خدا به شما عطا فرموده بود ! و خدا لعنت کند کسانی را که شما را کشتند ! و خدا لعنت کند کسانی را که جنگ با شما را زمینه سازی و فراهم نمودند ! بیزاری می جویم به درگاه خدا و به پیشگاه شما ، از ایشان و از پیروان و همراهان و دوستانشان . ای ابا عبد اللّه ! همانا من تا روز رستاخیز ، در آشتی ام با هر که با شما در آشتی باشد ، و در جنگم با هر که با شما در جنگ باشد ؛ و خدا ، لعنت کند خاندان زیاد و خاندان مروان را ! و خدا ، لعنت کند همه بنی امیّه را ! و خدا ، لعنت کند زاده مرجانه را ! و خدا ، لعنت کند عمر ، زاده سعد را ! و خدا ، لعنت کند شِمر را ! و خدا ، لعنت کند کسانی را که برای جنگ با تو ، اسبْ زین کردند و لگام زدند ، و نقاب پوشیدند ! 2 پدر و مادرم به فدایت ! به راستی ، سوگِ من بر تو ، بس بزرگ شد . اینک ، از خدایی که مقام تو را بلند و گرامی داشت و مرا هم به خاطر تو گرامی داشت ، می خواهم که خونخواهی تو را همراهِ رهبری پیروزمند از خاندان محمّد که درود خدا بر او و خاندانش باد ، نصیبم گردانَد . خدایا ! مرا به خاطر حسین علیه السلام در دنیا و آخرت ، آبرومند گردان . ای ابا عبد اللّه ! همانا من به درگاهِ خدا تقرّب می جویم و به پیشگاهِ پیامبرش و به پیشگاه امیر مؤمنان و به پیشگاه فاطمه و به پیشگاه حسن و به سوی تو ، تقرّب می جویم ، به خاطر دوستیِ تو ؛ و با بیزاری از کسانی که تو را کُشتند و جنگ افروختند ؛ و با بیزاری از کسانی که ستم کردن و بیداد ورزیدن بر شما را بنیاد نهادند ؛ و بیزاری می جویم به درگاه خدا و پیشگاه پیامبر ، از کسانی که بنیاد و بنای آن ستم را افراشتند و در حقّ شما و پیروانتان ، بیداد روا داشتند . بیزاری می جویم به درگاهِ خدا و به پیشگاه شما ، از ایشان ، و به درگاهِ خدا تقرّب می جویم . پس از آن ، به شما تقرّب می جویم ، به خاطر دوستی شما و دوستی دوستان شما ، و به خاطر بیزاری از دشمنان شما و بر پا کنندگانِ جنگ علیه شما ، و به خاطر بیزاری از یاران و پیروان ایشان . همانا من در آشتی ام با هر که با شما در آشتی باشد ، و در جنگم با هر که با شما در جنگ باشد ، و دوستم با هر که شما را دوست بدارد ، و دشمنم با هر که شما را دشمن بدارد . پس ، از خداوندی که مرا به شناخت شما و دوستانتان ، گرامی داشت و از دشمنانتان بیزاری داد ، می خواهم که مرا همراه شما در دنیا و آخرت ، قرار دهد و گام راستیِ مرا در دنیا و آخرت ، نزد شما استوار دارد . از خدا می خواهم که مرا به جایگاهِ ستوده و پسندیده شما در نزد خدا برساند و خونخواهی شما را همراه با پیشوایِ ره یافته نمایان و گویای به حق از خاندان شما ، به من ارزانی فرماید . از خدا می خواهم به حقّ شما و به مقامی که نزد او دارید ، بهترین پاداشی را که به هر داغدیده ای عطا می کند ، به خاطر داغدار بودنم بر شما ، به من عطا فرماید . چه بزرگْ مصیبتی است! و چه گرانْ داغی است در اسلام و در همه آسمان ها و زمین! خدایا ! مرا در این جایگاه ، از کسانی قرار ده که درود و رحمت و آمرزشت ، بدانان می رسد . خدایا ! زندگانی ام را همانندِ زندگانی محمّد و خاندان محمّد گردان ، و مرگم را نیز همانند مرگ محمّد و خاندان محمّد ، قرار ده . خدایا ! این روز (عاشورا) ، روزی است که بنی امیّه و زاده هند جگرخوار ، آن را فرخنده دانستند ؛ آن لعنت شده و فرزند لعنت شده ، بر زبانِ تو و زبان پیامبرت که درود خدا بر او و خاندانش باد ، در هر جا و مکانی که پیامبر که درود خدا بر او و خاندانش باد در آن جا ایستاد . خدایا ! لعنت کُن ابو سفیان و معاویه و یزید پسر معاویه را ! لعنت جاودانِ تو بر آنان باد ، برای همیشه ! و امروز ، روزی است که خاندان زیاد و خاندان مروان ، به خاطر کشته شدن حسین که درود خدا بر او باد ، شادمان شدند . پس لعنت و کیفرِ دردناکِ خود را بر آنان ، دوچندان فرما . خدایا ! همانا من در این روز ، در این جا و در دوران زندگی ام با بیزاری جُستن از ایشان و نفرین بر آنان ، و به خاطر دوستی با پیامبرت و خاندان پیامبرت ، به درگاهِ تو تقرّب می جویم که درود بر او و ایشان باد ! سپس صد 3 مرتبه گفته شود : خدایا ! لعنت کن نخستین کسی را که در حقّ محمّد و خاندان محمّد ، ستم کرد ، و آخرین ستمگری را که از آن ستمگر ، پیروی کرد ! خدایا ! لعنت کن بر آن گروهی که به پیکار با حسین برخاستند و بر کشتن او ، همراهی کردند و پیمان بستند و به دنبال هم حرکت کردند . خدایا ! جملگی آنان را لعنت فرما . سپس صد مرتبه گفته شود : سلام بر تو ، ای ابا عبد اللّه و بر روح هایی که بر آستانِ تو فرود آمدند ! از من بر همه شما تا اَبَد ، درود و سلام خدا باد ، تا آن دَم که زنده ام و روز و شب ، پا بر جاست . خداوند ، این زیارتِ مرا ، آخرین زیارت از شما قرار ندهد . سلام بر حسین و بر علی بن الحسین (2) و بر یاران حسین ! (3) پس می گویی : خدایا ! نخستین ستمگر را به لعن من ، مخصوص گردان و بدان ، آغاز کن ، لعن اوّلی را و سپس ، دومی و سومی و چهارمی را . (4) خدایا ! لعنت کن یزید را در مرتبه پنجم ، و لعنت کن عبیداللّه پسر زیاد و زاده مرجانه و عمر پسر سعد و شمر و دودمانِ ابو سفیان و خاندانِ زیاد و خاندان مروان را تا روز رستاخیز . (5) پس به سجده می روی و می گویی : خدایا ! ستایش سپاس گزارانِ تو بر مصیبتشان ، ویژه توست . ستایش ، از آنِ خداوند است بر سوگِ بزرگم . خدایا ! شفاعت حسین را در روز رستاخیز ، بهره ام فرما و مرا نزد خود ، با حسین علیه السلام و یاران حسین که بی دریغ در راه حسین علیه السلام جان باختند ، به صدق (راستی) ثابت قدم بدار» . امام باقر علیه السلام [سپس] فرمود : «اگر می توانی که او را در هر روز ، با این زیارت از خانه ات زیارت کنی ، بکن که پاداش همه آن را می بری ». و محمّد بن خالد طَیالِسی ، از سیف بن عَمیره ، چنین روایت کرده است : با صفوان بن مهران جمّال و گروهی از اصحاب ، در پیِ امام صادق علیه السلام به سوی نجف ، بیرون آمدیم و از حیره به سوی شهر ، حرکت کردیم . هنگامی که از زیارت فارغ شدیم ، صفوان ، صورتش را به سوی [ منطقه کربلا ، مدفن ] ابا عبد اللّه الحسین علیه السلام کرد و به ما گفت : از این جا ، کنار سرِ امیر مؤمنان علیه السلام ، حسین علیه السلام را زیارت می کنید ؟ امام صادق علیه السلام ، [ از این جا ] به او اشاره کرد و من ، همراهش بودم . سیف بن عمیره می گوید : سپس صفوان ، زیارتی را خواند که علقمه بن محمّد حَضرَمی ، از امام باقر علیه السلام در روز عاشورا نقل کرده است . آن گاه ، دو رکعت نماز نزد سر امیر مؤمنان علیه السلام خواند و در پی آن ، با امیر مؤمنان علیه السلام وداع کرد و سپس ، رو به سوی امام حسین علیه السلام کرد و با اشاره ، به او سلام داد و با او نیز وداع نمود . و در دعای پس از زیارت ، چنین خواند : (6) ای خدا ، ای خدا ، ای خدا ! ای اجابت کننده دعای بیچارگان ! ای زُداینده اندوه اندوهمندان ! ای دادرس دادخواهان ! ای فریادرس فریادخواهان ! و ای آن که از رگِ گردن به من نزدیک تر است ! و ای آن که میانِ آدمی و دلش حائل است ! و ای آن که در مقام بالاتر و در کرانه آشکار است ! و ای آن که بخشاینده و مهربان است و بر عرشِ هستی استیلا دارد ! و ای آن که خیانتِ دیدگان را و آنچه را در سینه ها نهان است ، می داند ! و ای آن که هیچ امر پنهانی بر او پوشیده نمی ماند ! ای آن که آواها بر او مُشتبه نمی شود ! و ای آن که نیازها[یِ نیازمندان ] ، او را به اشتباه نمی افکند ! و ای آن که پافشاریِ اصرارگران ، او را به ستوه نمی آورد ! ای دریابنده هر چه از دست روَد ! و ای گردآورنده هر چه پراکنده شود ! و ای انگیزنده جان ها از پسِ مرگ ! ای آن که هر روز ، در کاری است ! ای برآورنده نیازها ! ای زُداینده اندوه ها ! ای بخشنده خواسته ها ! ای صاحب رغبت ها و اشتیاق ها ! ای کفایت کننده کارهای دشوار ! ای آن که هر چیز را کفایت می کند و چیزی در آسمان ها و زمین ، او را کفایت نمی کند ! از تو می خواهم به حقّ محمّد ، خاتم پیامبران و علی ، امیر مؤمنان و به حقّ فاطمه ، دختر پیامبرت و به حقّ حسن و حسین که همانا من ، در این جایگاه ، به وسیله ، ایشان به تو روی می آورم و بدیشان ، توسّل می جویم و به وسیله ایشان ، از درگاهت شفاعت می جویم . به حقّ شأن ایشان نزد تو ، درخواست می کنم و تو را سوگند می دهم و بر آن ، پافشاری می کنم ، و به شأن ایشان نزد تو و به مرتبه ای که پیش تو دارند و بدانچه ایشان را بر جهانیان برتری دادی ، و به نامت که آن را نزد ایشان نهادی و تنها بِدان نام ، آنان را در میان جهانیان ، مخصوص داشتی و بدان نام ، آشکارشان کردی و فضل ایشان را بر جهانیان نمایاندی ، چندان که فضل ایشان بر فضل همه جهانیان ، برتر آمد . [ به حقّ همه اینها ] از تو می خواهم بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرستی و اندوه و پریشانی و گرفتاری مرا برطرف نمایی ، امور مهمّ مرا کفایت فرمایی و دَینم را ادا کنی و در برابر فقر و تنگ دستی ، پناهم دهی و از درخواست نزد خلق ، بی نیازم کنی ؛ و کفایتم کنی از اندوه کسی که از اندوهش می ترسم ، و از بیداد آن که از بیدادش می ترسم ، و از دشواری کسی که از دشواری اش می ترسم ، و از درشتی آن که از درشتی اش می ترسم ، و از شرّ آن که از شرّش می ترسم ، و از نیرنگ آن که از نیرنگش می ترسم ، و از ستم آن که از ستمش می ترسم ، و از قدرت آن که از قدرتش می ترسم ، و از فریب آن که از فریبش می ترسم ، و از تواناییِ آن که از گزندِ توانایی اش می ترسم ، و این که نیرنگِ نیرنگبازان و فریبِ فریبکاران را از من بگردانی . خدایا ! هر که قصد من می کند ، او را قصد کن ؛ و هر که به من نیرنگ می زند ، به نیرنگش بگیر ، و مکر و حیله و نیرو و آرزوهایش را از من بگردان ، و هر گونه و هر جا که می خواهی ، شرّش از من بدار . خدایا ! او را از من به فقری مشغول دار که جبرانش نکنی ، و به بلایی که نپوشانی و مسکنتی که رخنه اش را پُر نکنی ، و [ به ] مرضی که عافیتش ندهی ؛ و [ به ]خواری ای که عزّتش نبخشی ، و به فقری که جبرانش نکنی . خدایا ! خواری و ذلّت را در برابر دیدگانش پدید آور و تنگ دستی را در خانه اش در آور ، و درد و بیماری را در بدنش وارد ساز تا از من به کاری مشغولش داری که هرگز از آن نیاساید ، و مرا از یادِ او ببر ، همان سان که یادِ خودت را از دلش بُردی ، و گوش و چشم و زبان و دست و پا و دل و همه اعضا و جوارحش را از گزند رساندن به من ، باز دار ، و بر همه آنها دردی در آور که آن را شفا نبخشی تا از من ، [ به چیز دیگری ]مشغول شود و یادِ من از خاطرش برود . و مهمّات مرا کفایت فرما ، ای کفایت کننده مهمّاتی که غیر از تو ، کسی آن را کفایت نمی تواند کرد که همانا تویی ، کفایت کننده ای که جز تو، کفایت کننده ای نیست . تویی گشایش دهنده ای که جز تو گشایش دهنده ای نیست . تویی دادرسی که جز تو دادرسی نیست . تویی پناه دهنده ای که جز تو پناه دهنده ای نیست . نومید باد آن که پناه دهنده و دادرس و پناهگاه و گریزگاه و رَستنگاهش جز تو باشد ؛ زیرا که تویی مایه اعتماد و امید و پناهگاه و گریزگاه و رَستنگاهم . پس به وسیله تو ، گشایش می خواهم و کامیابی می جویم ، و به حقّ محمّد و خاندان محمّد ، به تو روی می آورم و به تو توسّل می جویم و از تو شفاعت می خواهم . و از تو درخواست کنم ، ای خدا ، ای خدا ، ای خدا ! ستایش و سپاس ، ویژه توست و شکایت ، به درگاه توست . تویی آن که از او درخواست یاری شود . پس ای خدا ، ای خدا ، ای خدا ! به حقّ محمّد و خاندان محمّد ، از تو خواهم که بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرستی و مرا در این جایگاه ، از اندوه و پریشانی و گرفتاری بِرَهانی ، همان سان که اندوه و پریشانی و گرفتاری را از پیامبرت ، برطرف کردی و هراس دشمن را از او راندی ، و مرا نیز بِرَهان ، چنان که او را رَهاندی ، و همان گونه که کار او گشودی ، کارم را بگشا ، و همان سان که او را کفایت نمودی ، مرا نیز کفایت فرما . از من بگردان ، بیم آنچه را از آن بیمناکم ، و دشواری آنچه را از آن ترسانم ، و اندوه آنچه را از آن اندوهگینم ، بی هیچ رنجی . بازم گردان با برآوردن نیازم و کفایتِ مهمّات دنیوی و اُخروی ام که اندوهم می دهد ! ای امیر مؤمنان! و ای ابا عبد اللّه ! درود جاودانم بر شما باد ، تا واپسین دمِ حیاتم ، و تا روز و شب ، پا برجاست ! خداوند ، این زیارت را آخرین دیدارم از شما قرار ندهد و میان من و شما دو بزرگوار ، جدایی نیفکند ! خدایا ! زندگانی مرا همانند زندگانی محمّد و فرزندانِ او قرار ده ، و مرا به مردن آنان ، بمیران ، و جانم را بر آیین ایشان ، بستان ، و مرا با آنان ، محشور فرما ، و به اندازه چشم برهم زدنی ، میان من و آنان در دنیا و آخرت ، جدایی میفکن ! ای امیر مؤمنان و ای ابا عبد اللّه ! به دیدار شما آمدم ، زیارت کنان و توسّل جویان به درگاهِ خدا که پروردگار من و پروردگار شماست ، و به درگاه او ، به وسیله شما روی می کنم و به وسیله شما ، به درگاهِ خدای متعال در این حاجتم ، شفاعت می خواهم . پس شفاعتم کنید که همانا شما دو بزرگوار ، نزد خدا ، مقامی ستوده و جایگاهی آبرومند و مرتبه ای والا و وسیله (تقرّب) دارید . اینک از زیارت شما بازمی گردم و چشم به راه برآمدن حاجتم و توفیقِ خود از لطف خدا به وسیله شفاعتِ شما دو بزرگوارم که نومید نشوم و ناکام و زیانکار ، باز نگردم ؛ بلکه از آن درگاه ، رستگار و پیروز و کامیاب و مستجاب ، با حاجت های بر آورده شده ، باز آیم و شما دو بزرگوار به درگاه خدا ، مرا شفاعت کنید . بدانچه خدا خواهد ، باز می آیم ، و هیچ جنبش و نیرویی نیست ، مگر به [ خواست ]خدا . کارم را به خدا می سپارم و بر او تکیه می کنم و توکّل می نمایم و می گویم : بس است خداوند ، مرا ! خداوند ، دعای هر که را که او را می خواند ، می شنود . ای سَرورانم ! جز خدا و شما ، آرمان و مقصودی ندارم . هر چه پروردگارم خواهد ، همان شود و هر چه نخواهد . نمی شود ؛ و هیچ جنبش و نیرویی نیست ، مگر به [خواست ]خدا . شما را به خدا می سپارم و امیدوارم که خداوند ، این زیارت را آخرین زیارتم از شما قرار ندهد . اینک ، باز گشتم ، ای سَرورم، ای امیر مؤمنان ، و ای سرپرستم ! و تو نیز ، ای ابا عبد اللّه ، سَرورا ! و درود من بر شما دو بزرگوار ، جاودانه باد تا آن گاه که روز و شب ، پشتِ هم در آیند . این درود ، بر شما جاودانه باد و این درودم به خواست خدا ، از شما پوشیده مباد ! و از خدا خواهم به حقّ شما دو بزرگوار ، رسیدن درودم را به شما ، اراده فرماید و آن را به جای آورد ، که همانا اوست ستوده بزرگوار . سرورا ! از نزد شما ، توبه کنان و ستایش کنان و سپاس گویان و امیدوار به پذیرش دعایم باز آمدم ، بی آن که نومید و مأیوس باشم ، و بی آن که به شما و زیارت شما بی اشتیاق باشم ؛ بلکه به حضورِ شما و زیارتِ شما ، باز خواهم گشت اگر خدا خواهد ؛ و هیچ جنبش و نیرویی نیست ، مگر به [ خواست ] خدا . ای سرورانم ! به شما و زیارت شما بس مشتاقم ، پس از آن که دنیاخواهان ، از شما و زیارت شما رُخ برتافته اند . پس خداوند ، امید و آرزویم به دیدار و زیارت شما را به نومیدی نگرداند ، که همانا اوست نزدیک و اجابت کننده . سیف بن عَمیره می گوید : از صفوان پرسیدم : علقمه بن محمّد حَضرَمی ، تنها زیارت نامه را برای ما از امام باقر علیه السلام نقل کرد و این دعا را نیاورد . صفوان گفت : با سَرورم امام صادق علیه السلام ، به این جا وارد شدم و امام علیه السلام ، همین گونه که ما در زیارتمان کردیم ، انجام داد و پس از نماز ، این دعا را همان گونه که ما خواندیم ، خواند و همان گونه که ما وداع کردیم ، وداع کرد . صفوان ، سپس به من گفت : امام صادق علیه السلام به من فرمود : «این زیارت را به یاد بسپار و آن را بخوان و با آن ، [ امام حسین علیه السلام را ] زیارت کن که من از جانب خدای متعال ، ضامن هستم که هر کس با این زیارت نامه ، زیارت کند و این دعا را بخواند ، از نزدیک یا دور ، زیارتش پذیرفته می گردد ، کوشش وی سپاس گزاری می شود ، سلامش در پسِ پرده نمی ماند و می رسد ، و حاجتش هر چه باشد ، از سوی خدا بر آورده می شود و ناامید ، باز نمی گردد . ای صفوان ! این زیارت را با همین ضمانت از پدرم یافتم و پدرم از پدرش علی بن الحسین علیه السلام با همین ضمانت از حسین علیه السلام ، و حسین علیه السلام با همین ضمانت از برادرش حسن علیه السلام ، و حسن علیه السلام با همین ضمانت از پدرش امیر مؤمنان علیه السلام ، و امیر مؤمنان با همین ضمانت از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله ، و پیامبر خدا صلی الله علیه و آله با همین ضمانت از جبرئیل علیه السلام ، و جبرئیل با همین ضمانت از خدای . بی تردید ، خداوند ، به خود این گونه سوگند یاد کرده است : هر کس حسین را از نزدیک یا دور ، با این زیارت نامه زیارت کند و این دعا را بخواند ، زیارتش را می پذیرم و او را شفیعِ درخواستش می کنم تا به هر کجا که برسد ، و خواسته اش را به او عطا می کنم و از نزد من ، ناکام باز نمی گردد ؛ بلکه او را شادمان و با روشنیِ چشمش به رواشدن حاجتش و دستیابی به بهشت و آزادی ، از آتش ، باز می گردانم و شفاعت او را در باره هر کس ، جز دشمن اهل بیت ، می پذیرم . خدای متعال ، بر این مطلب در برابر خود ، سوگند یاد کرده و ما را گواه گرفته است بر آنچه فرشتگان ملکوتش بر آن گواه بودند . سپس جبرئیل علیه السلام فرمود : ای پیامبر خدا ! خداوند ، مرا به شادی و مژده رسانی بر تو ، روانه کرد ، و نیز شادی و مژده رسانی برای علی ، فاطمه ، حسن و حسین علیهم السلام و نیز امامان از نسل تو تا روز قیامت . پس شادی ات ، ای محمّد ! و شادی علی ، فاطمه ، حسن و حسین ، امامان و شیعیانتان ، تا روز قیامت ، مستدام باد ! سپس صفوان گفت : امام صادق علیه السلام به من فرمود : «ای صفوان ! هنگامی که نیازی به خدا پیدا می کنی ، در هر جا که هستی ، این زیارت را بخوان و این دعا را بکن و حاجتت را از خدایت بخواه که از سوی خدا ، بر آورده می شود ، و خدا به خاطر لطف و عنایتی که نسبت به پیامبرش دارد ، با وی خُلف وعده نمی کند ؛ و البته ستایش ، ویژه خداست» .
1- .ترجمه متن زیارت ، از کتاب زبده مفاتیح الجنان که به وسیله کریم زمانی انتخاب وترجمه شده ، با اندکی تصرّف ، آمده است .
2- .در البلد الأمین و المصباح کفعمی ، این افزوده هم آمده است : «و بر فرزندان حسین» .
3- .در مصباح الزائر ، در این قسمت، «کسانی که خونِ قلب خویش را در راه حسین ، نثار کردند» افزوده شده است.
4- .در کهن ترین نسخه (خطّی موجود مصباح المتهجّد ، نگاشته شده به سال 502ق) به جای این جمله ، چنین آمده است : «و بدان ، آغاز کن همه ستم کنندگان در حق محمد و خاندان محمد را خدایا ! لعنت کن یزید را و عبیداللّه بن زیاد را . . .» ادامه این بند از نسخه ، خوانا نیست .
5- .همان گونه که در روایت پیشین گذشت در کامل الزیارات ، به جای : «خدایا ! نخستین ستمگر را به لعن من ،مخصوص گردان ... تا روز قیامت» ، چنین آمده : «خدایا ! اوّلین ظالمی را که به خاندان پیامبرت ستم کرد ، لعن مخصوص کن . سپس دشمنان خاندان محمد صلی الله علیه و آله را از اولین و آخرین ، لعن نما . خدایا ! یزید و پدرش را لعن کن ! و عبید اللّه بن زیاد و خاندان مروان و بنی امیّه را ، همگی تا روز رستاخیز ، لعن کن» .
6- .ترجمه متن دعا ، از کتاب زبده مفاتیح الجنان کریم زمانی ، با اندکی تصرّف ، گرفته شده است .
12 / 4زِیارَهُ عاشوراءَ بِرِوایَهِ المَزارِ القَدیمِ عَن عَلقَمَهَمستدرک الوسائل :المَزارُ القَدیمُ عَن عَلقَمَهَ بنِ مُحَمَّدٍ الحَضرَمِیِّ ، عَن أبی جَعفَرٍ الباقِرِ علیه السلام ، قالَ : مَن أرادَ زِیارَهَ الحُسَینِ بنِ عَلِیِّ بنِ أبی طالِبٍ علیه السلام یَومَ عاشوراءَ وهُوَ الیَومُ العاشِرُ مِنَ المُحَرَّمِ فَیَظَلُّ فیهِ باکِیا مُتَفَجِّعا حَزینا ، لَقِیَ اللّهَ عز و جل بِثَوابِ ألفَی حَجَّهٍ وألفَی عُمرَهٍ وألفَی غَزوَهٍ ، ثَوابُ کُلِّ حَجَّهٍ وعُمرَهٍ وغَزوَهٍ کَثَوابِ مَن حَجَّ وَاعتَمَرَ وغَزا مَعَ رَسولِ اللّهِ صلی الله علیه و آله ومَعَ الأَئِمَّهِ صَلَواتُ اللّهِ عَلَیهِم أجمَعینَ . قالَ عَلقَمَهُ بنُ مُحَمَّدٍ الحَضرَمِیُّ : قُلتُ لِأَبی جَعفَرٍ علیه السلام : جُعِلتُ فِداکَ ، فَما یَصنَعُ مَن کانَ فی بُعدِ البِلادِ وأقاصیها ، ولَم یُمکِنهُ المَصیرُ إلَیهِ فی ذلِکَ الیَومَ؟ قالَ : «إذا کانَ فی ذلِکَ الیَومِ یَعنی یَومَ عاشوراءَ فَلیَغتَسِل مَن أحَبَّ مِن النّاسِ أن یَزورَهُ مِن أقاصِی البِلادِ أو قَریبِها ، فَلیَبرُز إلَی الصَّحراءِ أو یَصعَدُ سَطحَ دارِهِ ، فَلیُصَلِّ رَکعَتَینِ خَفیفَتَینِ یَقرَأُ فیهِما سورَهَ الإِخلاصِ ، فَإِذا سَلَّمَ أومَأَ إلَیهِ بِالسَّلامِ ، ویَقصِدُ إلَیهِ بِتَسلیمِهِ وإشارَتِهِ ونِیَّتِهِ إلَی الجِهَهِ الَّتی فیها أبو عَبدِ اللّهِ الحُسَینُ علیه السلام ، ثُمَّ تَقولُ وأنتَ خاشِعٌ مُستَکینٌ : السَّلامُ عَلَیکَ یَابنَ رَسولِ اللّهِ ، السَّلامُ عَلَیکَ یَابنَ البَشیرِ النَّذیرِ 1 ، وَابنَ سَیِّدِ الوَصِیّینَ ، السَّلامُ عَلَیکَ یَابنَ فاطِمَهَ سَیِّدَهَ نِساءِ العالَمینَ ، السَّلامُ عَلَیکَ یا خِیَرَهَ اللّهِ وَابنَ خِیَرَتِهِ ، السَّلامُ عَلَیکَ یا ثارَ اللّهِ وَابنَ ثارِهِ ، السَّلامُ عَلَیکَ أیُّهَا الوِترُ المَوتورُ ، السَّلامُ عَلَیکَ أیُّهَا الإِمامُ الهادِی الزَّکِیُّ ، وعَلی أرواحٍ حَلَّت بِفِنائِکَ ، وأقامَت فی جِوارِکَ ، ووَفَدَت مَعَ زُوّارِکَ ، السَّلامُ عَلَیکَ مِنّی ما بَقیتُ وبَقِیَ اللَّیلُ وَالنَّهارُ . فَلَقَد عَظُمَت بِکَ الرَّزِیَّهُ وجَلَّت فِی المُؤمِنینَ وَالمُسلِمینَ ، وفی أهلِ السَّماواتِ وأهلِ الأَرَضینَ أجمَعینَ ، فَإِنّا للّهِِ وإنّا إلَیهِ راجِعونَ ، صَلَواتُ اللّهِ وبَرَکاتُهُ وتَحِیّاتُهُ عَلَیکَ یا أبا عَبدِ اللّهِ الحُسَینِ ، وعَلی آبائِکَ الطَّیِّبینَ المُنتَجَبینَ ، وعَلی ذُرِّیّاتِکُمُ الهُداهِ المَهدِیّینَ . لَعَنَ اللّهُ اُمَّهً خَذَلَتکَ وتَرَکَت نُصرَتَکَ ومَعونَتَکَ ، ولَعَنَ اللّهُ اُمَّهً أسَّسَت أساسَ الظُّلمِ لَکُم ومَهَّدَتِ الجَورَ عَلَیکُم ، وطَرَّقَت إلی أذِیَّتِکُم وتَحَیُّفِکُم (1) ، وجارَت ذلِکَ فی دِیارِکُم وأشیاعِکُم ، بَرِئتُ إلَی اللّهِ عَزَّ وجَلَّ وإلَیکُم یا ساداتی ومَوالِیَّ وأئِمَّتی مِنهُم ومِن أشیاعِهِم وأتباعِهِم ، وأسأَلُ اللّهَ الَّذی أکرَمَ یا مَوالِیَّ مَقامَکُم ، وشَرَّفَ مَنزِلَتَکُم وشَأنَکُم ، أن یُکرِمَنی بِوِلایَتِکُم ومَحَبَّتِکُم وَالاِئتِمامِ بِکُم ، وَالبَراءَهِ مِن أعدائِکُم ، وأسأَلُ اللّهَ البَرَّ الرَّحیمَ أن یَرزُقَنی مَوَدَّتَکُم ، وأن یُوَفِّقَنی لِلطَّلَبِ بِثارِکُم مَعَ الإِمامِ المُنتَظَرِ الهادی مِن آلِ مُحَمَّدٍ ، وأن یَجعَلَنی مَعَکُم فِی الدُّنیا وَالآخِرَهِ ، وأن یُبَلِّغَنِی المَقامَ المَحمودَ لَکُم عِندَ اللّهِ ، وأسأَلُ اللّهَ عَزَّ وجَلَّ بِحَقِّکُم وبِالشَّأنِ الَّذی جَعَلَ اللّهُ لَکُم أن یُعطِیَنی بِمُصابی بِکُم أفضَلَ ما أعطی مُصابا بِمُصیبَهٍ ، إنّا للّهِِ وإنّا إلَیهِ راجِعونَ ، یا لَها مِن مُصیبَهٍ ما أفجَعَها وأنکاها لِقُلوبِ المُؤمِنینَ وَالمُسلِمینَ ، فَإِنّا للّهِِ وإنّا إلَیهِ راجِعونَ . اللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاجعَلنی فی مَقامی مِمَّن تَنالُهُ مِنکَ صَلاهٌ ورَحمَهٌ ومَغفِرَهٌ ، وَاجعَلنی عِندَکَ وَجیها فِی الدُّنیا وَالآخِرَهِ ومِنَ المُقَرَّبینَ ، فَإِنّی أَتَقَرَّبُ إلَیکَ بِمُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ صَلَواتُکَ عَلَیهِ وعَلَیهِم أجمَعینَ . اللّهُمَّ وإنّی أَتَوَسَّلُ وأتَوَجَّهُ بِصَفوَتِکَ مِن خَلقِکَ ، وخِیَرَتِکَ مِن خَلقِکَ مُحَمَّدٍ وعَلِیٍّ وَالطَّیِّبینَ مِن ذُرِّیَّتِهِما ، اللّهُمَّ فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاجعَل مَحیایَ مَحیاهُم ومَماتی مَماتَهُم ، ولا تُفَرِّق بَینی وبَینَهُم فِی الدُّنیا وَالآخِرَهِ ، إنَّکَ سَمیعُ الدُّعاءِ . اللّهُمَّ وهذا یَومٌ تُجَدِّدُ فیهِ النَّقِمَهَ وتُنَزِّلُ فیهِ اللَّعنَهَ عَلَی اللَّعینِ یَزیدَ وعَلی آلِ یَزیدَ ، وعَلی آلِ زیادٍ وعُمَرَ بنِ سَعدٍ وَالشِّمرِ ، اللّهُمَّ العَنهُم وَالعَن مَن رَضِیَ بِقَولِهِم وفِعلِهِم ، مِن أوَّلٍ وآخِرٍ لَعنا کَثیرا ، وأصلِهِم حَرَّ نارِکَ ، وأسکِنهُم جَهَنَّمَ وساءَت مَصیرا ، وأوجِب عَلَیهِم وعَلی کُلِّ مَن شایَعَهُم وبایَعَهُم وتابَعَهُم وساعَدَهُم ورَضِیَ بِفِعلِهِم ، وَافتَح لَهُم وعَلَیهِم وعَلی کُلِّ مَن رَضِیَ بِذلِکَ ، لَعَناتِکَ الَّتی لَعَنتَ بِها کُلَّ ظالِمٍ ، وکُلَّ غاصِبٍ وکُلَّ جاحِدٍ وکُلَّ کافِرٍ وکُلَّ مُشرِکٍ وکُلَّ شَیطانٍ رَجیمٍ وکُلَّ جَبّارٍ عَنیدٍ . اللّهُمَّ العَن یَزیدَ وآلَ یَزیدَ وبَنی مَروانَ جَمیعا ، اللّهُمَّ وضَعِّف غَضَبَکَ وسَخَطَکَ وعَذابَکَ ونَقِمَتَکَ عَلی أوَّلِ ظالِمٍ ظَلَمَ أهلَ بَیتِ نَبِیِّکَ ، اللّهُمَّ وَالعَن جَمیعَ الظّالِمینَ لَهُم ، وَانتَقِم مِنهُم إنَّکَ ذو نَقِمَهٍ مِنَ المُجرِمینَ . اللّهُمَّ وَالعَن أوَّلَ ظالِمٍ ظَلَمَ آلَ بَیتِ مُحَمَّدٍ ، وَالعَن أرواحَهُم ودِیارَهُم وقُبورَهُم ، وَالعَنِ اللّهُمَّ العِصابَهَ الَّتی نازَلَتِ الحُسَینَ ابنَ بِنتِ نَبِیِّکَ وحارَبَتهُ ، وقَتَلَت أصحابَهُ وأنصارَهُ وأعوانَهُ وأولِیاءَهُ وشیعَتَهُ ومُحِبّیهِ وأهلَ بَیتِهِ وذُرِّیَّتَهُ ، وَالعَنِ اللّهُمَّ الَّذینَ نَهَبوا مالَهُ وسَبَوا حَریمَهُ ولَم یَسمَعوا کَلامَهُ ولا مَقالَهُ ، اللّهُمَّ وَالعَن کُلَّ مَن بَلَغَهُ ذلِکَ فَرَضِیَ بِهِ مِنَ الأَوَّلینَ وَالآخِرینَ وَالخَلائِقِ أجمَعینَ إلی یَومِ الدّینِ . السَّلامُ عَلَیکَ یا أبا عَبدِ اللّهِ الحُسَینُ ، وعَلی مَن ساعَدَکَ وعاوَنَکَ وواساکَ بِنَفسِهِ وبَذَلَ مُهجَتَهُ فِی الذَّبِّ عَنکَ ، السَّلامُ عَلَیکَ یا مَولایَ وعَلَیهِم وعَلی روحِکَ وعَلی أرواحِهِم وعَلی تُربَتِکَ وعَلی تُربَتِهِم ، اللّهُمَّ لَقِّهِم رَحمَهً ورِضوانا و رَوحا ورَیحانا ، السَّلامُ عَلَیکَ یا مَولایَ یا أبا عَبدِ اللّهِ یَابنَ خاتَمِ النَّبِیّینَ ویَابنَ سَیَّدِ الوَصِیّینَ ویَابنَ سَیِّدَهَ نِساءِ العالَمینَ ، السَّلامُ عَلَیکَ یا شَهیدُ یَابنَ الشَّهیدِ ، اللّهُمَّ بَلِّغهُ عَنّی فی هذِهِ السّاعَهِ وفی هذَا الیَومِ وفی هذَا الوَقتِ وکُلِّ وَقتٍ تَحِیَّهً وسَلاما . السَّلامُ عَلَیکَ یَابنَ سَیِّدِ العالَمینَ وعَلَی المُستَشهَدینَ مَعَکَ سَلاما مُتَّصِلاً مَا اتَّصَلَ اللَّیلُ وَالنَّهارُ ، السَّلامُ عَلَی الحُسَینِ بنِ عَلِیٍّ الشَّهیدِ ، السَّلامُ عَلی عَلِیِّ بنِ الحُسَینِ الشَّهیدِ ، السَّلامُ عَلَی العَبّاسِ بنِ أمیرِ المُؤمِنینَ الشَّهیدِ ، السَّلامُ عَلَی الشُّهَداءِ مِن وُلدِ أمیرِ المُؤمِنینَ ، السَّلامُ عَلَی الشُّهَداءِ مِن وُلدِ جَعفَرٍ وعَقیلٍ ، السَّلامُ عَلی کُلِّ مُستَشهَدٍ مِنَ المُؤمِنینَ ، اللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وبَلِّغهُم عَنّی تَحِیَّهً . السَّلامُ عَلَیکَ یا رَسولَ اللّهِ ، وعَلَیکَ السَّلامُ ورَحمَهُ اللّهِ وبَرَکاتُهُ ، أحسَنَ اللّهُ لَکَ العَزاءَ فی وَلَدِکَ الحُسَینِ . السَّلامُ عَلَیکَ یا أبَا الحَسَنِ یا أمیرَ المُؤمِنینَ وعَلَیکَ السَّلامُ ورَحمَهُ اللّهِ وبَرَکاتُهُ ، أحسَنَ اللّهُ لَکَ العَزاءَ فی وَلَدِکَ الحُسَینِ . السَّلامُ عَلَیکِ یا فاطِمَهُ یا بِنتَ رَسولِ رَبِّ العالَمینَ وعَلَیکِ السَّلامُ ورَحمَهُ اللّهِ وبَرَکاتُهُ ، أحسَنَ اللّهُ لَکِ العَزاءَ فی وَلَدِکِ الحُسَینِ . السَّلامُ عَلَیکَ یا أبا مُحَمَّدٍ الحَسَنُ وعَلَیکَ السَّلامُ ورَحمَهُ اللّهِ وبَرَکاتُهُ ، أحسَنَ اللّهُ لَکَ العَزاءَ فی أخیکَ الحُسَینِ . السَّلامُ عَلی أرواحِ المُؤمِنینَ وَالمُؤمِناتِ الأَحیاءِ مِنهُم وَالأَمواتِ وعَلَیهِمُ السَّلامُ ورَحمَهُ اللّهِ وبَرَکاتُهُ ، أحسَنَ اللّهُ لَهُمُ العَزاءَ فی مَولاهُمُ الحُسَینِ ، اللّهُمَّ اجعَلنا مِنَ الطّالِبینَ بِثَأرِهِ مَعَ إمامٍ عَدلٍ تُعِزُّ بِهِ الإِسلامَ وأهلَهُ یا رَبَّ العالَمینَ . ثُمَّ اسجُد وقُل : اللّهُمَّ لَکَ الحَمدُ عَلی ما نابَ مِن خَطبٍ ، ولَکَ الحَمدُ عَلی کُلِّ أمرٍ ، وإلَیکَ المُشتَکی فی عَظیمِ المُهِمّاتِ بِخِیَرَتِکَ وأولِیائِکَ ، وذلِکَ لِما أوجَبتَ لَهُم مِنَ الکَرامَهِ وَالفَضلِ الکَثیرِ ، اللّهُمَّ فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ و آلِ مُحَمَّدٍ ، وَارزُقنی شَفاعَهَ الحُسَینِ یَومَ الوُرودِ ، وَالمَقامَ المَشهودَ ، وَالحَوضَ المَورودَ ، وَاجعَل لی قَدَمَ صِدقٍ عِندَکَ مَعَ الحُسَینِ وأصحابِ الحُسَینِ الَّذینَ واسَوهُ بِأَنفُسِهِم ، وبَذَلوا دونَهُ مُهَجَهُم ، وجاهَدوا مَعَهُ أعداءَکَ ابتِغاءَ مَرضاتِکَ ورَجائِکَ ، وتَصدیقا بِوَعدِکَ وخَوفا مِن وَعیدِکَ ، إنَّکَ لَطیفٌ لِما تَشاء یا أرحَمَ الرّاحِمینَ . قالَ الصّادِقُ علیه السلام : هذِهِ الزِّیارَهُ یُزارُ بِهَا الحُسَینُ بنُ عَلِیٍّ مِن عِندِ رَأسِ أمیرِ المُؤمِنینَ صَلَواتُ اللّهِ عَلَیهِم أجمَعینَ . قالَ عَلقَمَهُ بنُ مُحَمَّدٍ الحَضرَمِیُّ عَن أبی جَعفَرٍ علیه السلام : إنِ استَطَعتَ یا عَلقَمَهُ أن تَزورَهُ فی کُلِّ یَومٍ بِهذِهِ الزِّیارَهِ فی دارِکَ وناحِیَتِکَ وحَیثُ کُنتَ مِنَ البِلادِ فی أرضِ اللّهِ فَافعَل ذلِکَ ، ولَکَ ثَوابُ جَمیعِ ذلِکَ ، فَاجتَهِدوا فِی الدُّعاءِ عَلی قاتِلِهِ وعَدُوِّهِ ، ویَکونُ فی صَدرِ النَّهارِ قَبلَ الزَّوالِ . یا عَلقَمَهُ ، وَاندُبُوا الحُسَینَ علیه السلام ... . (2)
1- .تحیّفت الشیء مثل تحوّفته : إذا تنقّصته (لسان العرب : ج 9 ص 60 «حوف») .
2- .مستدرک الوسائل : ج 10 ص 308 ح 12066 و ص 412 ح 12273 کلاهما نقلاً عن المزار القدیم . وراجع : تمام الخبر فی مستدرک الوسائل : ج 10 ص 316 ح 12080 .